ក្រោយពីការទម្លាក់គ្រាប់បែក​បរមាណូ តើ​ជប៉ុន​អាចក្លាយជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចលំដាប់ទី៣យ៉ាងដូចម្ដេច?​



ភាព​ជោគជ័យ​របស់​ប្រទេស​ជប៉ុន​ក្នុង​តំណែង​ជា​មហាអំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​លំដាប់​ទី​៣​របស់​ពិភពលោក តែងតែ​ត្រូវ​បាន​មនុស្ស​ទូទាំង​សកលលោក​ចោទ​ជា​ចម្ងល់​កន្លង​មក។ វា​ប្រាកដ​ជា​រឿង​ដ៏​គួរ​ឲ្យ​ភ្ញាក់ផ្អើល​និង​ស្រប​ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ក៏​គួរ​ឲ្យ​កោត​សរសើរ​ស្ញប់ស្ញែង​ផង​ដែរ ចំពោះ​ប្រទេស​មួយ​ដែល​ជួប​ប្រទះ​នឹង​សោកនាដកម្ម​ស្ទើរ​ងើប​មុខ​មិន​រួច​បន្ទាប់​ពី​បរាជ័យ​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី២​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៤៥ នៅ​ពេល​សហរដ្ឋអាមេរិក​ទម្លាក់​គ្រាប់​បែក​កម្ទេច​ទីក្រុង​សំខាន់ៗ​ចំនួន​២​របស់​ជប៉ុន​គឺ  ហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ា និង​ណាកាសាគី។

សោកនាដកម្ម​ដ៏​ធំធេង​កត់ត្រា​ទុក​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ជប៉ុន​នេះ បាន​នាំ​មក​នូវ​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ការ​លូតលាស់​ទាប ការ​បន្ត​កើន​ឡើង​តម្លៃ​ទំនិញ​ចំពោះ​តម្រូវការ​ដ៏​មូលដ្ឋាន​របស់​ប្រជាជន និង​កំណើន​អត្រា​អ្នក​អត់​ការងារ​ធ្វើ​មិន​ចេះ​ឈប់​អស់​រយៈកាល​១៥​ឆ្នាំ។ សំណួរ​ចោទ​សួរ​ថា តើ​អតីត​ប្រទេស​ដែល​បរាជ័យ​យ៉ាង​ជោកជាំ​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​នេះ​អាច​តស៊ូ​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​ជាតិ​ខ្លួន រហូត​អាច​ដណ្ដើម​ឈរ​នៅ​ទី​ខ្ពស់​ជា​មហាអំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​លំដាប់​ទី​៣​របស់​ពិភពលោក​បាន​យ៉ាង​ដូចម្ដេច ? ការ​ជ្រៀតជ្រែក​របស់​សម្ព័ន្ធមិត្ត​Ally​ក្នុង​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​២​មាន សហរដ្ឋអាមេរិក ចក្រភពអង់គ្លេស សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន និង​សហភាព​សូវៀត ក្នុង​ការ​ជួយ​ទំនុក​បម្រុង​និង​ជាពិសេស​គឺ​ស្ដារ​ឡើង​វិញ​នូវ​ប្រទេស​ជប៉ុន បាន​ដើរ​តួនាទី​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​បង្កើន​អំណាច​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ជប៉ុន​ឡើង​វិញ។ ដំណើរការណ៍​នៃ​ការ​ជ្រៀតជ្រែក​របស់​សម្ព័ន្ធមិត្ត​ Ally​ នេះ​មាន​៣​ដំណាក់កាល​ធំៗ។

ដំណាក់កាល​ទី១ ​គឺជា​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ផ្ដួចផ្ដើម​ដើម្បី​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ក៏​ដូចជា​កំណែ​ទម្រង់​ប្រទេស​ជប៉ុន

ទី២​ជា​ការ​កែ​សម្រួល​ឡើង​វិញ​នូវ​សេដ្ឋកិច្ច​ជប៉ុន និង​ចុងក្រោយ​គឺជា​សេចក្ដី​បញ្ចប់​នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ផ្លូវការ​និង​មិត្តភាព។

ដំណាក់កាល​ទី១​ចាប់ផ្ដើម​ពី​ឆ្នាំ​១៩៤៥​រហូត​ដល់​១៩៤៧ ដែល​សម្ព័ន្ធមិត្តAlly ​ដាក់​ទោស​ជប៉ុន​ចំពោះ​យោធានិយម​និង​ការ​ពង្វាត​ទឹកដី​របស់​ជប៉ុន។ ពួកគេ​រៀបចំ​ឡើងវិញ​នូវ​ទាហាន​យោធា​ជប៉ុន និង​ដាក់​បម្រាម​ចំពោះ​អតីត​មន្ត្រី​យោធា​គ្រប់​រូប​ក្នុង​ការ​បន្ត​កាន់​តំណែង​របស់​ខ្លួន​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​នេះ។ រីឯ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​វិញ កំណែ​ទម្រង់​ដីធ្លី​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ក្នុង​គោលដៅ​ផ្ដល់​ប្រយោជន៍​ជួយ​ដល់​ប្រជាកសិករ​ក្រីក្រ​ទាំងឡាយ​របស់​ជប៉ុន និង​កាត់បន្ថយ​នូវ​អំណាច​ពួក​អ្នក​មាន​ក្នុង​ការ​កាន់​កាប់​ដីធ្លី ដែល​ពួក​នេះ​ហើយ​ប្រកាស​គាំទ្រ​ចំពោះ​សង្គ្រាម​និង​ការ​ពង្វាត​ទឹកដី​របស់​ជប៉ុន​ក្នុង​ទសវត្ស​ឆ្នាំ​១៩៣០។

កំណែ​ទម្រង់​សេដ្ឋកិច្ច​ក៏​បាន​ព្យាយាម​កែប្រែ​ពី​ប្រព័ន្ធ​ទីផ្សារ​ដែល​ធ្លាប់​តែ​មាន​តែ​រដ្ឋាភិបាល​សម្រេច​ចិត្ត​ចំពោះ​ផលិតផល​ណា​គួរ​ឬ​មិន​គួរ​ផលិត និង​ជា​អ្នក​ទំនុក​បម្រុង​ពួក​ម្ចាស់​នាយទុន​ដោយ​គ្រប់គ្រង​ទៅលើ​ប្រព័ន្ធ​ហិរញ្ញវត្ថុ ឲ្យ​ប្រែ​ក្លាយ​ជា​ប្រព័ន្ធ​ទីផ្សារ​សេរី​បើក​ចំហ​ចំពោះ​ពាណិជ្ជកម្ម​ពិភពលោក​វិញ។

ដំណាក់កាល​ទី២​ចាប់ផ្ដើម​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​១៩៤៧​ដល់​១៩៥០ ដែល​ស្រប​ពេល​នោះ​របប​កុំមុយនិស​របស់​ម៉ៅ សេទុង​នៅ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​បាន​ទទួល​ជ័យជម្នះ​ក្នុង​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល សម្ព័ន្ធមិត្តAlly​មើល​ឃើញ​ថា​សេដ្ឋកិច្ច​ដ៏​ទន់ខ្សោយ​របស់​ជប៉ុន​នា​ពេល​នោះ​ងាយ​នឹង​ទទួល​ឥទ្ធិពល​ពី​ជ័យជម្នះ​របស់​របប​កុំមុយនិស ដែល​អាច​ធ្វើឲ្យ​សេដ្ឋកិច្ច​ជប៉ុន​នឹង​ជាប់​គាំង​មួយ​កន្លែង​មិនខាន។ ដូច្នេះ​ហើយ​ពួកគេ​ក៏​បង្កើត​គោលនយោបាយ​សេដ្ឋកិច្ច​មួយ​ដែល​ធ្វើ​កំណែ​ទម្រង់​ទៅលើ​ពន្ធ ផ្ដល់​អត្រា​សន្សំ​ប្រាក់​ក្នុង​កម្រិត​ខ្ពស់ និង​គ្រប់គ្រង​អតិផរណា​ឲ្យ​នៅ​ទាប ដែល​ជា​អំណោយផល​ដល់​ការ​ពង្រីក​ជំនួញ​ជា​ច្រើន​យ៉ាង​ល្អ​ប្រសើរ។

យ៉ាងណាមិញ​ភាព​ខ្វះខាត​នូវ​វត្ថុ​ធាតុ​ដើម​របស់​ជប៉ុន​ដែល​មិន​អាច​ឆ្លើយតប​តាម​តម្រូវការ​របស់​ឧស្សាហកម្ម​និង​ទីផ្សារ​ជប៉ុន​បាន​ល្អ អាច​ជា​ឧបសគ្គ​ដ៏​ធ្ងន់ធ្ងរ​មួយ​ក្នុង​ការ​សង្គ្រោះ​សេដ្ឋកិច្ច​ជប៉ុន។ សំណាង​ល្អ​ស្រប​ពេល​នោះ សង្គ្រាម​នៅ​កូរ៉េ​ខាងត្បូង​ក៏​បាន​ផ្ទុះ​ឡើង​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៥០ ដែល​ធ្វើឲ្យ​សហរដ្ឋអាមេរិក​អាច​ជួយ​សង្គ្រោះ​ជប៉ុន​បាន​តាមរយៈ​អ្នក​ទិញ​ផលិតផល​របស់​អាមេរិក​ដ៏​សំខាន់​របស់​កូរ៉េ​ខាងត្បូង។

ដំណាក់កាល​បញ្ចប់​នៃ​ការ​ជ្រៀតជ្រែក គឺជា​ការ​ចុះ​ហត្ថលេខា​ទៅលើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​របស់​សាន់ហ្វ្រាន់ស៊ីស្កូ និង​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិសុខ​រវាង​អាមេរិក​និង​ជប៉ុន​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៥២ នៅ​ពេល​ដែល​ពួកគេ​មើល​ឃើញ​ថា​ជប៉ុន​មាន​ស្ថិរភាព​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុង​ការ​ក្ដោបក្ដាប់​អំណាច​គ្រប់គ្រង​លើ​ដែនដី​របស់​ខ្លួន​ដោយ​ខ្លួនឯង​វិញ៕​

ដោយ៖ ស្រីពៅ
ប្រភព៖ history.state.gov & spice.fsi.stanford.edu

X
5s