ការស្រាវជ្រាវថ្មីរបស់អ៊ឺរ៉ុបបានអោយដឹងថា «ជំងឺផ្តាសាយអាចមានច្រើនជាងអត្រាទ្វេដង នៃការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ នេះ»។

ការសិក្សារួមគ្នាមួយរបស់វិទ្យាស្ថាន Max Planck នៅប្រទេស អាឡឺម៉ង់ និងវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រ ក្នុងប្រទេសបារាំង បានបង្ហាញថា អ្នក​ដែល​បាន​ឆ្លង​កូ​វីដ​ ១៩ យ៉ាង​ហោចណា​ស់​ក៏​ចម្លង​ទៅកាន់មនុស្សពីរនាក់ផ្សេងទៀតដែរ។ ជាមួយ​គ្ន​ានេះ ប្រសិនបើពួកគេក៏មានជំងឺផ្តាសាយ វានឹងជួយឱ្យជំងឺកូវីដ-១៩ឆ្លងដល់មនុស្សបួនឬប្រាំនាក់។

អ្នកស្រាវជ្រាវដែលដឹកនាំដោយអ្នកជំនាញខាងរោគឆ្លងជនជាតិ អាឡឺម៉ង់ វេជ្ជបណ្ឌិត Matthieu Domenech de Celles បាននិយាយថា លទ្ធផលដែល​បង្ហាញនេះ​វា​មិនស្មើគ្នាទេ មានន័យ​ថា​វា​មិនទាន់ជាក់​លាក់នៅឡើយ។

មានការព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ ថារលកឆ្លងរាតត្បាតលើកទី២ អាចនឹងកើតឡើងនៅតំបន់អឌ្ឍគោលខាងជើង នៅរដូវស្លឹកឈើជ្រុះនេះ ដែលអាចនឹងធ្វើឱ្យវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩នាពេលបច្ចុប្បន្ន កាន់តែអាក្រក់ទៅៗ ដោយសារ​វាជាពេល​វេលានៃ​រដូវ​កាល​នៃការ​ចូលមកដល់ជំងឺ​ផ្តាសាយ​ព្រោះ​ដល់​ពេល​ដែល​អាកាសធាតុចាប់​ផ្តើម​ត្រជាក់​។

វេជ្ជបណ្ឌិត Anthony Fauci ជំនាញខាងជំងឺឆ្លងអាមេរិក និយាយក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយការបោះពុម្ពផ្សាយវេជ្ជសាស្ត្រអាមេរិក JAMA កាលពីខែមុនថា «ខ្ញុំមិនដឹងទេ ហើយក៏គ្មានអ្នកណាដឹងថា ស្ថានភាពនឹងទៅជាយ៉ាងណានោះ»។ Domenech de Celles និងសហសេវិក បានបង្កើតគំរូមួយដែលអាចធ្វើត្រាប់តាមចលនានៃជំងឺផ្តាសាយតាមរដូវនិង Covid-19 ។ ពួកគេបានវិភាគទិន្នន័យ Covid-19 នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអ៊ឺរ៉ុបរួមទាំង បែលហ្ស៊ិក អ៊ីតាលី អេស្បាញ និង ន័រវេស ដើម្បីកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃជំងឺឆ្លងពីរផ្សេងគ្នា។

ការជជែកវែកញែកជុំវិញថាតើ ជំងឺផ្តាសាយជះឥទ្ធិពលដល់ការរាតត្បាតកូវីដ-១៩យ៉ាងដូចម្តេច។ អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តខ្លះជឿថា ការឆ្លងដែលបណ្តាលមកពីវីរុសផ្តាសាយ អាចបង្កើតការឆ្លងដែលអាចផ្តល់នូវការការពារផ្នែកមួយប្រឆាំងនឹងវីរុសនេះ។

ប៉ុន្តែ អ្នកផ្សេងទៀតនិយាយថា វានឹងធ្វើឱ្យស្ថានការណ៍កាន់តែអាក្រក់ទៅៗ ព្រោះអ្នកជំងឺដែលឆ្លងមេរោគត្រូវប្រយុទ្ធនឹងវីរុសពីរផ្សេងគ្នាក្នុងពេលតែមួយ។លើសពីនេះទៅទៀត រោគសញ្ញាផ្តាសាយធម្មតាមួយចំនួនដូចជា ការក្អក និងកណ្តាស់ អាចជួយឲ្យមានការរីករាលដាល Covid-19 ។

ការសិក្សាដែលដឹកនាំដោយ Domenech de Celles បានរកឃើញ ភ័ស្តុតាងជាប់លាប់ដែលក្នុងកំឡុងពេលនៃការធ្វើចរាចររួមគ្នា គ្រុនផ្តាសាយត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយនឹងការកើនឡើងកម្រិតប្រជាជនជាមធ្យម ២-២.៥ ដងនៅក្នុងការបញ្ជូន ឬ​ចម្លង​កូវីដ ១៩ នេះ​បើ​តាមការ​ឲ្យដឹងពីអ្នកស្រាវជ្រាវបារាំង និង អាល្លឺម៉ង់។

ការធ្លាក់ចុះនៃករណីថ្មីបន្ទាប់ពីរលកដំបូង នៅនិទាឃរដូវមិនត្រឹមតែបណ្តាលមកពីការ lockdown និងវិធានការណ៍រក្សាគម្លាតឃ្លាតឆ្ងាយសង្គមប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាចុងបញ្ចប់នៃរដូវផ្តាសាយផងដែរ នេះបើយោងតាមការវិភាគរបស់ពួកគេ។

ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវក៏បានរកឃើញថា ៣០-៥០ ភាគរយ នៃការឆ្លងមេរោគទំនងជាមិនត្រូវបានគេរកឃើញទេ។ ហេតុផលមួយដែលអាចទៅរួចយោងទៅតាម Domenech de Celles គឺជាពេលវេលាខុសគ្នាដែលវាបានកើតឡើង ចំពោះការចាប់ផ្តើមនៃជំងឺទាំងពីរនេះ។ ជំងឺនេះច្រើនតែចំណាយពេលជាង ៥ថ្ងៃ ដើម្បីចាប់ផ្តើមបង្ហាញរោគសញ្ញា ពោលគឺមានរយៈពេលយូរជាងការបង្ករោគផ្តាសាយរយៈពេលមួយឬពីរថ្ងៃ។ ដូច្នេះនៅពេលដែលអ្នកជំងឺបានធ្វើតេស្ត៍រកមើលមេរោគឆ្លងជំងឺផ្តាសាយ ប្រហែលជាជំងឺផ្តាសាយបានបាត់ពីអ្នកជំងឺរួចហើយ។

ការរាតត្បាតដែលបណ្តាលមកពីវីរុស H1N1 ដែលមានបំរែបំរួលក្នុងឆ្នាំ ១៩១៨ បានឆ្លងប្រហែល ១ភាគ ៣ នៃចំនួនប្រជាជនពិភពលោក និងបានសម្លាប់មនុស្ស ៥០លាននាក់។ វាបានកើតឡើងក្នុងរលកជាច្រើន ហើយអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមួយចំនួនជឿថា រលកទាំងនេះត្រូវបានជំរុញ និងធ្វើឱ្យកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរដោយសារជំងឺផ្តាសាយតាមរដូវ។

ការសិក្សាដោយ ហ្គូហ្គល(Google) និងមន្ទីរពិសោធន៍ត្រជាក់និទាឃរដូវ (Cold Spring Harbor Laboratory) នៅខែឧសភាបានរកឃើញថា ការឆ្លងជំងឺផ្តាសាយអាចបង្កើនបរិមាណអង់ស៊ីមបំលែងអង់ស៊ីម 2 (ACE2) នៅក្នុងខ្លួនមនុស្ស។ អេស៊ីអ៊ី ២ (ACE2)គឺជាអ្នកទទួលដ៏សំខាន់ដែលត្រូវបានប្រើដោយវីរុសកូរ៉ូណាដើម្បីភ្ជាប់ជាមួយកោសិកាម៉ាស៊ីន។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត រ៉ូប៊ឺត Redfield នាយកមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងការពារជំងឺសហរដ្ឋអាមេរិក បាននិយាយកាលពីខែមុនថា រដូវស្លឹកឈើជ្រុះអាច អាក្រក់បំផុតដែលយើងបានឃើញ” ប្រសិនបើជនជាតិអាមេរិកមិនអនុវត្តតាមគោលការណ៍កាត់បន្ថយដូចជា ការជៀសវាងពីហ្វូងមនុស្ស ឬពាក់ម៉ាស"។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត វ៉ាងចិន (Dr Wang Chen)ប្រធានបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រវេជ្ជសាស្ត្រចិន នៅទីក្រុង ប៉េកាំង និងជាទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់របស់រដ្ឋាភិបាលចិន ស្តីពីការឆ្លើយតបនឹងជំងឺរាតត្បាតបាននិយាយថា«មនុស្សគ្រប់រូបគួរតែចាក់វ៉ាក់សាំងផ្តាសាយ មុនពេលរដូវផ្តាសាយធំចូលមកដល់ក្នុងខែវិច្ឆិកា»។

លោកបានប្រាប់សន្និសីទជាតិនៃ សមាគមន៍វិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាចិន កាលពីខែមុនថាការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺផ្តាសាយ អាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការឆ្លងវីរុសផ្សេងៗគ្នា ដែលបណ្តាលឱ្យមានរោគសញ្ញាស្រដៀងគ្នាដែលកើតឡើងក្នុងពេលតែមួយ។

លោកបានមានប្រសាសន៍ថា“ វាត្រូវតែធ្វើមុនដំណាច់ ខែកញ្ញា ឬខែតុលា”

អត្ថបទ៖ស្រីណា

ប្រភព៖South China Morning Post