ថ្វីត្បិតបច្ចេកវិទ្យាប្រព័ន្ធបណ្ដាញអ៊ីនធឺណិត បច្ចុប្បន្នភាពមានលក្ខណៈទំនើប 4G និង 4.5G និងត្រៀមស្វាគមន៍ 5G នៅឆាប់ៗខាងមុខ ដែលមានល្បឿនយ៉ាងលឿនហើយក្ដី ក៏ការភ្ជាប់ប្រើអ៊ីនធឺណិតតាម Wi-Fi នៅតែពេញនិយម និងនិយមប្រើជាងដែរ ដោយសារវាអាចជួយសន្សំសំចៃប្រាក់កាក់ និងអាចសន្សំសំចៃថ្មជាជាងការប្រើអ៊ីនធឺណិតតាមស៊ីមទូរស័ព្ទបានមួយផ្នែក។ យ៉ាងណាបើតាមអ្នកជំនាញផ្នែកសុវត្ថិភាពអ៊ីនធឺណិត ឱ្យដឹងថា ការប្រើអ៊ីនធឺណិតពី Wi-Fi តាមទីសាធារណៈគឺមិនមានសុវត្ថិភាពទិន្នន័យនោះឡើយ។ ប្រការដែលអ្នកគួរជៀសវាងបំផុតនោះ គឺមិនត្រូវធ្វើប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុអនឡាញតាមតំណភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិត Wi-Fi សាធារណៈនោះទេ។
ការបំពាក់សេវា Wi-Fi hotspot ដល់អតិថិជនប្រើឥតគិតថ្លៃនៅតាមទីសាធារណៈ និងនៅតាមបណ្ដាហាងលក់ទំនិញ ហាងអាហារសម្រន់ ឬហាងកាហ្វេបច្ចុប្បន្នកំពុងមានការពេញនិយមខ្លាំង។ មិនត្រឹមតែផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដល់អតិថិជន អាចប្រើអ៊ីនធឺណិតដោយឥតគិតថ្លៃប៉ុណ្ណោះទេ តែនេះក៏ជាយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការទាក់ទាញផ្ញៀវដើម្បីចូលមកកាន់ហាងរបស់ខ្លួនផងដែរ។ ទន្ទឹមនោះ អ្នកប្រើសូមមានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះអ៊ីនធឺណិតហ្រ្វីទាំងនោះផង ព្រោះថា គេអាចប្រើស្តង់ដារតំណភ្ជាប់អ៊ីនធឺណិតឥតខ្សែនេះ ដើម្បីឃ្លាំមើល និងលួចយកទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកបាន។
ស្របពេលបច្ចេកវិទ្យាកំពុងរីកចម្រើនក្នុងសតវត្សទី២១ នេះ អ្នកដែលមានទូរស័ព្ទទំនើបៗ ថេប្លេត ឬកុំព្យូទ័រ ភាគច្រើនត្រូវការអ៊ីនធឺណិតប្រើប្រាស់សម្រាប់កិច្ចការផ្សេងៗរបស់ខ្លួន។ ខ្លះគ្រាន់តែចង់ស្វែងរកទីកន្លែងដែលមានហ្វ្រី Wi-Fi សម្រាប់ប្រើអ៊ីនធឺណិតជាការកម្សាន្ត ជាជាងការប្រើអ៊ីនធឺណិតតាមស៊ីមកាតដោយត្រូវបង់ប្រាក់លើកញ្ចប់អ៊ីនធឺណិតតាមគោលការណ៍ក្រុមហ៊ុនសេវាទូរស័ព្ទ។
អ្នកប្រើតែងគិតថា ការប្រើអ៊ីនធឺណិតនៅតាមហាងកាហ្វេទាំងនោះគឺផ្ដល់សុវត្ថិភាពអាចទុកចិត្តបានសម្រាប់ពួកគេ ផ្ទុយទៅវិញវាពុំដូច្នោះទាំងស្រុងទេ។ តាមការពិត អតិថិជនដែលភ្ជាប់ Wi-Fi ហ្វ្រីទាំងនោះ អាចត្រូវប្រឈមនឹងការឃ្លាំមើលព័ត៌មានសម្ងាត់ផ្ទាល់ខ្លួន។
អ្នកជំនាញផ្នែកសុវត្ថិភាពរបស់ Kaspersky Lap លោក Stefan Tanase បានថ្លែងថា៖ «មនុស្សជាច្រើនមិនបានដឹងច្បាស់ថា តើព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គេ ជាធម្មតាអាចត្រូវបានគេមើលឃើញយ៉ាងងាយស្រួលនោះទេ។ អ្នកមិនត្រូវជឿជាក់លើមនុស្សដែលនៅជុំវិញអ្នកនោះទេ ព្រោះទោះបីគេអង្គុយឆ្ងាយពីអ្នកចម្ងាយ ១០ម៉ែត្រក៏ដោយ តែគេនៅតែអាចលួចមើលឯកសារក្នុងឧបករណ៍របស់អ្នកបាន»។ ឧក្រិដ្ឋជនអ៊ីនធឺណិត (hacker) អាចប្រើការតភ្ជាប់ Wi-Fi នេះដើម្បីលួចយកព័ត៌មានរបស់អ្នកទាំងឡាយដែលភ្ជាប់ប្រើសេវា Wi-Fi ជាមួយគ្នាបាន។
បុគ្គលិកផ្នែកយុទ្ធសាស្ត្របង្កើនសុវត្ថិភាពរបស់ក្រុមហ៊ុន Symantec លោក Sian John បានលើកឡើងថា៖ «វិធីសាស្ត្រមួយក្នុងចំណោមវិធីសាស្ត្រងាយៗជាច្រើនសម្រាប់ Hacker ក្នុងការចាប់យកព័ត៌មានរបស់អ្នកប្រើបាន គឺកំណត់ Wi-Fi network ឱ្យមានលក្ខណៈដូច Wi-Fi ទូទៅ ហើយមើលទៅទំនងអាចទុកចិត្តពីសុវត្ថិភាពបាន ដោយប្រើឈ្មោះសណ្ឋាគារ ឬភោជនីយដ្ឋានមកធ្វើជាឈ្មោះ Wi-Fi hotspots។ ក្រោយពេលភ្ជាប់ Wi-Fi នោះហើយ hacker នឹងអាចឃ្លាំមើលរាល់សកម្មភាពដែលពុំមានការការពារ និងការអ៊ិនគ្រីប (encrypted)»។
បណ្ដាញអ៊ីនធឺណិតដែលអាចបង្កបញ្ហាដល់អ្នកប្រើនេះ គឺមានលក្ខណៈជាក់ស្ដែង អាចឱ្យអ្នកធ្វើការភ្ជាប់ ធ្វើចូលឆែកលើវែបសាយផ្សេងៗបានជាធម្មតា ប៉ុន្តែរាល់សកម្មភាពទាំងឡាយរបស់អ្នក នឹងស្ថិតក្រោមការឃ្លាំមើលពី hacker។
Hacker (អ្នកដែលឃ្លាំមើលអតិថិជនភ្ជាប់ប្រើ Wi-Fi) នឹងអាចគេងផលចំណេញពីអ្នកប្រើក្នុងពេលខាងមុខ។ គេ (ជនឱកាសនិយម) នឹងរង់ចាំពេលវេលាណាមួយខាងមុខ ដើម្បីលួចយកព័ត៌មានសម្ងាត់ពាក់ព័ន្ធនឹងគណនីធនាគារ ឬគណនី PayPal បន្ទាប់ពីអ្នកប្រើចាញ់បញ្ឆោតមេរោគ malwareដោយបំពេញព័ត៌មានគណនីធនាគារ។
ការវាយប្រហារដោយវិធីសាស្ត្រ Wi-Fi នេះមិនគ្រាន់តែអាចនាំហានិភ័យដល់ព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ តែកាន់តែវីវរនោះ អាចត្រូវពពួក hacker មានមហិច្ឆតាធំប្រើសម្រាប់លួចយកទិន្នន័យមានតម្លៃរបស់ក្រុមហ៊ុនថែមទៀត។ ទោះជាយ៉ាងណា ចំពោះបណ្ដាញអ៊ីនធឺណិត Wi-Fi នៅតាមផ្ទះ ឬការិយាល័យការងាររបស់អ្នកគឺមានសុវត្ថិភាពជាធម្មតាទេ ព្រោះស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងពីអ្នកជំនាញ។ ខាងក្រោមនេះគឺជារបៀបការពារពីការលួចទិន្នន័យដោយការប្រើ Wi-Fi៖
១) ប្រើ VPN
ការប្រើបណ្ដាញឯកជនសិប្បនិម្មិត VPN (virtual private networks) គឺតែងត្រូវបានប្រើទៅតាមប្រភេទអាជីវកម្មផ្សេងៗ ហើយក៏ជាវិធីសាស្ត្រល្អបំផុត ផ្ដល់សុវត្ថិភាពខ្ពស់ទៅលើចរាចរបណ្ដាញ (network traffic) នៅពេលអ្នកភ្ជាប់ទៅកាន់ Wi-Fi សាធារណៈ (ឬ public WiFi)។ នៅពេលអ្នកប្រើ VPN នោះរាល់ចរាចរណ៍ទិន្នន័យនឹងត្រូវបានធ្វើអ៊ីនគ្រីប (encrypt)។ ដូច្នេះ ជនឱកាសនិយម ឬ hacker នឹងមិនអាចលួចមើល ឬលួចយកទិន្នន័យតាម Wi-Fi សាធារណៈ នោះឡើយ។
២) បិទការចែកចាយ (Turn off Sharing)
មិនថានៅលើ Windows ឬនៅលើ Mac នោះទេ គឺសុទ្ធតែមានមុខងារ share ដែលអាចផ្ដល់ទាំងគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ។ ការ share ជា drive ឬជា folder ឬ share ជា file គឺផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដើម្បីឱ្យគេអាចចូលយកទិន្នន័យបានពីឧបករណ៍ផ្សេងៗដូចជា កុំព្យូទ័រ ស្មាតហ្វូន ឬថេប្លេតជាដើម។ ប៉ុន្តែការ share ឯកសារសំខាន់ៗទាំងនោះ ជាមួយជនអនាមិកដែលគេកំពុងប៉ុនប៉ងចង់បាន file ទាំងនោះស្រាប់ គឺវាពុំជារឿងល្អនោះឡើយ។ ដូច្នេះអ្នកគួរណាស់តែបិតមុខងារ Sharing នេះចោល។
-ដើម្បីបិទ Sharing នៅលើ Mac៖
→ ចូលទៅ System Preference → Sharing រួចបិទ (turn off) នៅត្រង់ 'File Sharing' ដូចរូប។
-ដើម្បីបិទ Sharing នៅលើ Windows៖
→ បើក Control Panel → Network and Internet → Network and Sharing Center រួចចុចលើ Change sharing options for different network profiles។ រួចបិទ (Turn off) នៅត្រង់ Network discovery និង File and printer sharing ជាការស្រេច។
៣) ធ្វើការ Login ចូលទៅកាន់គេហទំព័រគួរឱ្យទុកចិត្តដែលមាន HTTPS និង SSL ប៉ុណ្ណោះ
តំណភ្ជាប់វែបសាយទូទៅមានអមនូវ HTTP ស្ថិតនៅពីមុខអាសយដ្ឋាន ប៉ុន្តែដើម្បីឱ្យប្រាកដថា វែបសាយដែលអ្នកបម្រុងនឹងភ្ជាប់ចូល (Login) នោះមានសុវត្ថិភាព អ្នកត្រូវមើលនៅលើ HTTPS ឬមានប្រើនូវ SSL (នៅពេលកំពុងប្រើកម្មវិធី ដែលភ្ជាប់ទៅអ៊ីនធឺណិតដូចជា កម្មវិធីអ៊ីមែល 'email client') ជាដើម វានឹងធ្វើការអ៊ីគ្រីប (encrypt) ទិន្នន័យ។ ដូច្នេះប្រសិនពុំមាន HTTPS ទេ អ្នកមិនគួរធ្វើប្រតិបត្តិការពាក់ព័ន្ធផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងនៅលើ Wi-Fi សាធារណៈនោះទេ។ ប្រសិនអ្នកពិតជាត្រូវការធ្វើប្រតិបត្តិការផ្នែកពាណិជ្ជកម្មជាចាំបាច់ សូមកត់ចំណាំទៅលើប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពនៅលើអាសយដ្ឋាន URL ដែលផ្ដើមដោយ “https” ជាជាងនៅលើ “http”។ Https គឺជាប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាព (secure) ជា encrypted http protocol ដែលផ្ដល់កម្រិតការពារសម្រាប់ទិន្នន័យរបស់អ្នក ហើយនៅពីមុខ “https” មាននិមិត្តសញ្ញា (icon) រូបមេសោដែលបញ្ជាក់ថា តំណភ្ជាប់នោហំមានសុវត្ថិភាព។
៤) បើក Firewall
មិនថានៅលើប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ Mac ឬ Windows នោះទេ ការបើកដំណើរការ Firewall គឺជាវិធីសាស្ត្រដ៏ល្អមួយ នៅរាល់ពេលដែលអ្នកធ្វើការភ្ជាប់ឧបករណ៍ទៅកាន់ Wi-Fi សាធារណៈ។
-ការបើក Firewall នៅលើ Mac៖
→ ចូលទៅ System Preference → Security & Privacy រួចចុចលើ Firewall បន្ទាប់មកចុចលើប៊ូតុង Turn On Firewall។
-ការបើក Firewall នៅលើ Windows៖
→ ចូលទៅ Control Panel → Windows Firewall រួចចុចលើ 'Turn on Windows Firewall' ទាំងពីរទាំងនៅលើ Private network settings និង Public network settings៕
ប្រែសម្រួល៖ រឹទ្ធិរាជ
ប្រភព៖ redmondpie, lifehacker
