ការស្លាប់ប្រកបដោយគុណធម៌ និង មានតម្លៃលើសលប់របស់សូក្រាត អ្នកប្រាជ្ញក្រិក
ការស្លាប់របស់ទស្សនវិទូបស្ចិមលោករបស់ក្រុងអាតែននៃក្រិកបុរាណ សូក្រាត (ឆ្នាំ៤៦៩ដល់ឆ្នាំ៣៩៩មុនគ.ស) គឺជាឧទាហរណ៍ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ថ្លៃថ្លាបំផុតមួយអំពីគុណធម៌របស់មនុស្ស។ គាត់បានរស់នៅក្នុងសម័យកាលរុងរឿងមួយរបស់ក្រុងអាតែនដែលគេហៅថា "សម័យកាលមាសរបស់Pericles"។ ទោះបីជា លោកជាអ្នកប្រាជ្ញក៏ដោយ ប៉ុន្តែមានមនុស្សជាច្រើនមិនយល់ពីគាត់កាលពីសម័យនោះ ហើយចោទថា មិនគោរពអទិទេព និង បានពង្វក់យុវជនទៅវិញ។
គាត់តែងតែនិយាយថា៖ «មានរឿងតែម្យ៉ាងប៉ុណ្ណោះដែលខ្ញុំដឹង នោះគឺខ្ញុំមិនដឹងអ្វីសោះឡើយ»។ ដំណើរជីវិតរបស់គាត់ក្នុងការឆ្ពោះទៅកាន់ភាពជាគតិបណ្ឌិត គឺជាការដេញដោលជជីកសួរសំណួររកឫសគល់រហូតដល់ស្វែងរកចម្លើយនៃសច្ចធម៌ពិត។ ត្រង់នេះគាត់ក៏បាននិយាយថា៖«គតិបណ្ឌិតគឺចាប់ផ្ដើមពីការចេះងឿងឆ្ងល់»។ ម្យ៉ាងទៀត ក្នុងការបង្រៀនកូនសិស្សរបស់គាត់ ទស្សនវិទូរូបនេះក៏តែងជជីកសួរដេញដោលពួកគេរហូតទាល់តែពួកគេយល់ពីបញ្ហាមួយពិតប្រាកដ ដែលគេហៅរបៀបបង្រៀនបែបនេះថាជា «វិធីសាស្ត្ររបស់សូក្រាត»។
ក្នុងឆ្នាំ៣៩៩មុនគ.ស គាត់ត្រូវបានប្រជាជនក្រុងអាតែនចោទប្រកាន់ពីការដែលលោកមិនគោរពអាទិទេពរបស់អាតែន និងអូសទាញយុវវ័យអាតែនឲ្យដើរតាមគំនិតរបស់ខ្លួន ហើយការប្ដឹងផ្ដល់និងភាពមិនពេញចិត្តរបស់ប្រជាជនអាតែននេះ ក៏នាំទៅដល់ការដាក់ទោសប្រហារជីវិត។ តាមពិតទៅនាខណៈនោះ គាត់អាចជ្រើសរើសផ្លូវរស់ឲ្យខ្លួនឯង ប្រសិនជាគាត់បដិសេធចោលនូវគំនិតរបស់ខ្លួនអំពីជំនឿអាទិទេពនោះ ហើយចាកចេញពីទីក្រុង។
យ៉ាងណាមិញ គាត់សុខចិត្តជ្រើសយកការស្លាប់ប៉ុន្តែមិនបោះបង់ចោលនូវអ្វីដែលខ្លួនយល់ថាជាភាពត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។ ទស្សនវិទូប្លាតុងជាកូនសិស្សរបស់គាត់ បានរៀបរាប់ពីស្ថានភាពរបស់គាត់ពេលនោះថា៖ «នៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃការស្លាប់របស់សូក្រាត គាត់បែរជាមានឥរិយាបថនិងពាក្យសម្ដីស្ថិតក្នុងសភាពសប្បាយរីករាយ នៅពេលដែលគាត់បានស្លាប់ដោយមានកិត្តិយសនិងឥតមានភ័យខ្លាច»។ គាត់ទទួលយកថ្នាំពុលពីអ្នកប្រហារជីវិត រួចផឹកវាចូលទៅ ហើយក៏ដើរត្រេតត្រតរហូតទាល់តែគាត់មានអារម្មណ៍ថាជើងរបស់គាត់ធ្ងន់ បន្ទាប់មកក៏ផ្ដេកផ្ដួលអស់ដង្ហើមមានមិត្តភ័ក្ដិរបស់គាត់ជុំវិញខ្លួនទៅ។ សម្ដីប្រកបដោយគុណធម៌ពិតរបស់សូក្រាតមួយមានសេចក្ដីថា៖ «ព្រលឹងរបស់មនុស្សទាំងអស់សុទ្ធតែអមត ប៉ុន្តែព្រលឹងរបស់មនុស្សត្រឹមត្រូវគឺអមតហើយល្អហ្មត់ហ្មង"៕
ប្រែសម្រួល៖ ស្រីពៅ
ប្រភព៖ www.history.com
