ហេតុអ្វីបានជាប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា?
ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក គឺជារូបិយវត្ថុបរទេសមួយប្រភេទដែលមានការនិយមប្រើប្រាស់ជាទីបំផុតក្នុងប្រទេស កម្ពុជាយើង។ នៅក្នុងអត្ថបទនេះ លោកអ្នកនឹងបានស្វែងយល់អំពីថាតើមានមូលហេតុអ្វីខ្លះដែលនាំឱ្យប្រាក់ដុល្លារ អាមេរិកត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា?
ការប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារយ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បណ្តាលមកពីកត្តា ៤ យ៉ាង បើផ្អែកតាមធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។ កត្តាទាំង ៤យ៉ាងនោះមាន កត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ កត្តានយោបាយ កត្តាសេដ្ឋកិច្ច និងកត្តាសង្គម ។ ក្នុងអំឡុងរបបខ្មែរក្រហម រូបិយវត្ថុត្រូវបានលុប បំបាត់ចោល ពោលគឺគ្មានទីផ្សារ គ្មានពាណិជ្ជកម្ម និងគ្មានសេរីភាពគ្រប់យ៉ាង។
ក្រោយរបបខ្មែរក្រហមត្រូវបានផ្តួលរំលំនៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ប្រទេសកម្ពុជាបានចាប់ផ្តើមទទួល បានសន្តិភាពមកវិញ ។ បន្ទាប់ពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាត្រូវបានបង្កើតឡើងសាជាថ្មីនៅថ្ងៃទី១០ ខែ តុលា ឆ្នាំ ១៩៧៩។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាក៏បានបោះផ្សាយប្រាក់រៀលជាតិឡើងវិញផងដែរនៅថ្ងៃ ទី២០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៨០ ប៉ុន្តែភាពជឿជាក់និងជំនឿទុកចិត្តរបស់សាធារណជនមកលើប្រាក់រៀល នៅមានកម្រិត និង ផុយស្រួយនៅឡើយ ក្រោយពីសង្គ្រាមទើបត្រូវបានបញ្ចប់ភ្លាមៗ។
នៅដើមទស្សវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ អាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា (UNTAC) បានមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីរៀបចំការបោះឆ្នោតជាតិជាលើកទីមួយ ។ ក្នុងអំឡុងពេលនោះ ប្រាក់ ដុល្លារយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់ សម្រាប់ការទូទាត់ក្នុងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ។ ពេលនោះហើយ ដែលប្រជាជនកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមស្គាល់ពីតម្លៃរបស់ប្រាក់ដុល្លារ ហើយបានប្រើប្រាស់កាន់តែច្រើនឡើងៗក្នុងប្រតិបត្តិ ការពាណិជ្ជកម្ម និង ជំនួញ។
លោកជំទាវ ជា សិរី អគ្គនាយិកា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានថ្លែងកាលពីកន្លងទៅប្រាប់គេហទំព័រក្នុងស្រុកថា ៖«ដោយសារតែប្រជាជនកម្ពុជាគាត់មានបទពិសោធន៍កាលពីឆ្នាំ១៩៧៥ លុយគាត់តែក្នុងមួយថ្ងៃបាត់បង់អស់អាលីង លុយដូចក្រដាសអីចឹង ហើយសូម្បីតែមានចោរនៅលើផ្លូវក៏គ្មានអ្នករើសដែរ អីចឹងពេលហ្នឹងឃើញលុយដុល្លារហូរចូលមក ជម្រើសដែលល្អបំផុតសម្រាប់គាត់គឺគាត់ត្រូវតែទទួលយក។ ដល់អីចឹងលុយរៀលបាត់បង់តម្លៃ»។
បើតាមលោកជំទាវ ដោយសារតែប្រជាជនស៊ាំនឹងការចាយលុយដុល្លារទៅ ធ្វើឱ្យប្រជាជននឹកឃើញតែលុយដុល្លាររាល់ការចំណាយតូចធំទាំងអស់ ហើយយូរៗទៅក៏ក្លាយជាទម្លាប់តែម្ដង។
ដោយការរក្សាបាននូវស្ថិរភាព និងការបើកចំហនៃសេដ្ឋកិច្ច សកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍ និងវិនិយោគ បរទេសបានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ និងបានជំរុញដល់ការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ច ។ ជាលទ្ធផល ប្រាក់ដុល្លារទទួល បានការពេញនិយមកាន់តែច្រើន និង ត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយសម្រាប់ស្ទើរគ្រប់សកម្មភាពជំនួញ ជាពិសេស ប្រតិបត្តិការដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ធំ និង នៅតាមទីប្រជុំជន។
ការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណដុល្លារលើទីផ្សារនៃប្រទេសកម្ពុជាមានប្រមាណជាង ៨០ % ដោយឡែកការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណរៀលប្រហែល ២០%។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយផ្អែកតាមការស្ទាបស្ទង់មតិមួយចំនួនបានបង្ហាញថា ប្រាក់រៀលជាតិត្រូវបានប្រើ ប្រាស់យ៉ាងសកម្មនៅតាមទីជនបទ និងក្នុងប្រតិបត្តិការដែលមានទំហំទឹកប្រាក់តូច សម្រាប់ជាមធ្យោបាយទូទាត់ សន្សំ និង ផ្តល់ឥណទាន។ គួរកត់សម្គាល់ផងដែរថា តម្រូវការប្រាក់រៀលមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ និង កំពុងបន្តកើនឡើងបន្ថែមទៀត បន្ទាប់ពីគ្រឹះស្ថានឯកជនមួយចំនួន និងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បាននិងកំពុងជំរុញឱ្យមានការចាយប្រាក់រៀលក្នុងអាជីវកម្ម៕
ដោយ៖ ប៉ុម ទូច
ប្រភព៖ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា