​អ៊ីសាក់ ញូតុន៖ ​ពី​​ក្មេង​ខ្វះ​ភាព​កក់ក្ដៅ​ក្នុង​គ្រួសារ​ ​​ក្លាយ​ជា​​ ​​​​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ដ៏​មាន​ឥទ្ធិពល​ក្នុង​​លោក​



អស់​រយៈកាល​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ​ក្នុង​សម័យ​អតីតកាល មនុស្ស​លោក​បាន​រស់នៅ​ក្នុង​ពិភព​ដ៏​ងងឹត ដែល​បាន​បិទ​ជិត​ជាមួយ​នឹង​ជំនឿ​ដែល​ចាក់​ឫស​ដ៏​ជ្រៅ​តាំង​ពី​សម័យកាល​របស់​អារីស្តូត​ក្រិក​បុរាណ ដែល​បាន​អះអាង​ថា​ផែនដី​គឺជា​ចំណុច​កណ្ដាល​នៃ​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ ហើយ​ព្រះអាទិត្យ​រង្វិល​ជុំវិញ​ផែនដី។ ក្រោយមក តារាវិទូ​មួយ​រូប​គឺ Nicolaus Copernicus បាន​ក្លាយ​ជា​តួអង្គ​ដំបូង​បង្អស់​ដែល​បាន​ចេញ​ទៅ​បំភ្លឺ​មនុស្សលោក​ជាមួយ​នឹង​ការ​រក​ឃើញ​ដ៏​ថ្មី​សន្លាង​របស់​ខ្លួន​ដែល​បាន​អះអាង​ថា​ផែនដី​រង្វិល​ជុំវិញ​ព្រះអាទិត្យ និង​ជា​ព្រះអាទិត្យ ពុំ​មែន​ផែនដី​នោះ​ឡើយ ដែល​ស្ថិត​នៅ​ចំ​កណ្ដាល​ប្រព័ន្ធ​ព្រះអាទិត្យ ដែល​ជា​ការ​ផ្ទុយ​ស្រឡះ​ពី​អ្វី​ដែល​មនុស្ស​ធ្លាប់តែ​ជឿ​និង​បាន​ចារ​ទុក​នៅ​ក្នុង​គម្ពីរ​ប៊ីប ។

ក្នុង​ដំណើរ​រឿងរ៉ាវ​នៃ​បដិវត្ត​វិទ្យាសាស្ត្រ​នេះ តួអង្គ​សំខាន់​បន្ទាប់​គឺជា Galileo ដែល​បាន​បន្ត​ស្វែងរក​ភស្តុតាង​ដើម្បី​បង្ហាញ​ថា​ការ​លើកឡើង​របស់​Copernicus​គឺជា​ការ​ពិត ស្រប​ពេល​ដែល​មនុស្ស​គ្រប់គ្នា​សុទ្ធតែ​ជឿជាក់​នូវ​ការ​បង្រៀន​បែប​ចាស់​កំរិល​របស់​អារីស្តូត​នៅ​ឡើយ។ ក្រោយ​ពី​ការ​ស្លាប់​របស់​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ Galileo ក្នុង​ឆ្នាំ​១៦៤២​តួអង្គ​ដ៏​សំខាន់​មួយ​រូប​ទៀត​បាន​ចាប់​កំណើត​មក​និង​បាន​ចូលរួម​បំពេញ​បំណង​ដែល​មិន​បាន​សម្រេច​របស់​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ដ៏​កំពូល​ទាំង​២រូប​នេះ ហើយ​ក៏​ប្រហែល​ជា​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ដ៏​អស្ចារ្យ​ជាងគេ​បំផុត​នៅ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មនុស្សជាតិ​ដែរ​នោះ​គឺ អ៊ីសាក់ ញូតុន (Issac Newton)

 

 

ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​គ្រប់​សម័យកាល​ទាំងអស់ ស្នាដៃ​និង​គំនិត​របស់​អ៊ីសាក់ ញូតុន ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ជា​កេរ្តិ៍​ដំណែល​ដ៏​សំខាន់​បំផុត ដែល​បាន​ក្រាល​មូលដ្ឋាន​គ្រឹះ​សម្រាប់​ឲ្យ​រូបវិទ្យា​សម័យ​ទំនើប​ដើរ​តាម​ក្រោយ ស្រប​ជាមួយ​គ្នា​ដែរ​ក៏​ប្រហែល​ជា​គ្មាន​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ណា​ម្នាក់​ដែល​ចម្លែក​ខ្លាំង​ដូច​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​អង់គ្លេស​រូប​នេះ​នោះ​ដែរ។ ញូតុន កើត​មិន​ទាន់​ការ​ស្លាប់​របស់​ឪពុក​៣ខែ ដែល​ជា​ហេតុ​នាំឲ្យ​គាត់​កំព្រា​ឪពុក​តាំង​ពី​កើត​មក​ម្ល៉េះ។ ក្រោយ​មក ម្ដាយ​របស់​គាត់​បាន​រៀបការ​ស្វាមី​ទី២ ដែល​ជា​អ្នក​មាន​ទ្រព្យ​ស្ដុកស្ដម្ភ​ក្នុង​សង្គម​ម្នាក់​ដែរ តែ​ជីវិត​រស់នៅ​ជាមួយ​ស្វាមី​ថ្មី​ក្រោយ​នេះ​បាន​ឲ្យ​ម្ដាយ​របស់​ញូតុន​ដោះដូរ​និង​លះបង់​កូន​ប្រុស​តែ​ម្នាក់​របស់​ខ្លួន​នេះ​ទៅ​រស់នៅ​ក្រោម​ការ​ចិញ្ចឹម​បីបាច់​ពី​ជីដូន​ជីតា ក៏​ព្រោះ​តែ​ស្វាមី​ក្រោយ​មិន​ពេញចិត្ត​នឹង​ការ​រស់នៅ​ជាមួយ​កូន​ចុង។ ការ​ចងចាំ​និង​បទពិសោធន៍​នៃ​ការ​បោះបង់​ចោល​កូនប្រុស​របស់​ខ្លួន​ដើម្បី​កសាង​ជីវិត​ថ្មី​ជាមួយ​ស្វាមី​ចុង​របស់​ម្ដាយ បាន​ជះ​ឥទ្ធិពល​ជា​ខ្លាំង​ទៅលើ​ផ្លូវ​ចិត្ត​របស់​ក្មេង​ប្រុស​ញូតុន។ ញូតុន ក៏​ចាប់ផ្ដើម​មិន​ទុកចិត្ត​អ្នក​ក្រៅ ផ្ដាច់​ខ្លួន​ចេញ​ពី​រង្វង់​មនុស្ស​ខាងក្រៅ និង​មាន​ការ​ជក់ចិត្ត​ដិត​អារម្មណ៍​ផ្ចង់​ទៅលើ​គិត​ទៅលើ​ការ​ពិត​ពី​ធម្មជាតិ​នៃ​ចក្រវាល​នេះ។ ក្រោយ​ស្វាមី​ចុង​បាន​ស្លាប់​ក្នុង​វ័យ​១២​ឆ្នាំ​របស់​ញូតុន ម្ដាយ​ក៏​បាន​វិល​ត្រឡប់​មក​រក​កូន​ប្រុស​វិញ និង​បាន​បង្ខំ​ឲ្យ​ញូតុន​បញ្ឈប់​ការ​សិក្សា​និង​មក​ធ្វើ​ការងារ​ស្រែ​ចម្ការ ដែល​ជា​អ្វី​ដែល​ញូតុន​មិន​ពេញចិត្ត​ជា​ខ្លាំង។ ប៉ុន្តែ​ដោយ​បាន​ប្រធាន​សាលា​របស់​ញូតុន​មក​ជួយ​និយាយ​ដើម្បី​ឲ្យ​បាន​ញូតុន​ត្រឡប់​ទៅ​បញ្ចប់​ការ​អប់រំ​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​សាលា​វិញ ញូតុន​ក៏​បាន​សម្រេច​បំណង​របស់​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ការងារ​ស្រែ​ចម្ការ។ ញូតុន ក៏​មិន​ខុស​ពី​អាញស្តាញ​ដែល​ជា​សិស្ស​ដ៏​អន់​ម្នាក់​នៅ​ក្នុង​ថ្នាក់រៀន​នោះ​ដែរ។ ប៉ុន្តែ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៦៦៥ គាត់​ក៏​បាន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​ពី University of Cambridge's Trinity College។ ដោយ​មើល​ឃើញ​ការ​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​របស់​ញូតុន គាត់​ក៏​ត្រូវ​បាន​ទំនុក​បម្រុង​ឲ្យ​បន្ត​ការ​សិក្សា​ថ្នាក់​អនុបណ្ឌិត​រយៈពេល​៤ឆ្នាំ​ទៀត។ ដោយសារ​តែ​អំឡុង​ពេល​នោះ​គឺជា​រយៈកាល​នៃ​គ្រោះអាសន្ន​ដែល​មាន​ជំងឺ​សាហាវ​មួយ​ប្រភេទ​រាតត្បាត សាកលវិទ្យាល័យ Cambridge ត្រូវ​បាន​បិទ​ទ្វារ ហើយ​ញូតុន​ក៏​បាន​ត្រឡប់​ទៅ​រស់នៅ​ផ្ទះ​ម្ដាយ​វិញ។ ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៦៦៥​ដល់​១៦៦៧ ដែល​ជា​ពេល​ទំនេរ​ពី​ការ​សិក្សា​ក្នុង​សាលា គំនិត​អស្ចារ្យ​ជាច្រើន​របស់​ញូតុន ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ ក្នុង​រយៈពេល​ដ៏​មិន​គួរឲ្យ​ជឿ​តែ​១៨ខែ​ប៉ុណ្ណោះ។ ស្នាដៃ​ដំបូង​បំផុត​នៅ​ក្នុង​ជីវិត​របស់​ញូតុន​គឺជា​ការ​បង្កើត​នូវ​កែវយឹត​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៦៦៨។ ដោយ​ប្រើប្រាស់​កែវយឹត ញូតុន បាន​ក្លាយ​ជា​បុគ្គល​ម្នាក់​ដែល​នៅ​ពី​ក្រោយ​ទ្រឹស្ដី​នៃ​ពន្លឺ ដែល​បាន​អះអាង​ថា​ពន្លឺ​បង្ក​ឡើង​ពី​ភាគល្អិត​តូចៗ មិនមែន​ជា​រលក​ដូច​អ្វី​ដែល​គូ​បដិបក្ខ​របស់​គាត់​ដែល​ជា Robert Hook បាន​បញ្ជាក់​នៅ​ក្នុង​ទ្រឹស្ដី​របស់​ខ្លួន​នោះ​ឡើយ។ ដើម្បី​ស្វែងរក​ភស្តុតាង​មក​បញ្ជាក់​ពី​ភាព​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​ក្នុង​ទ្រឹស្ដី​នៃ​ពន្លឺ​របស់​ខ្លួន វា​ក៏​នាំ​ញូតុន​ទៅ​រក​ការ​បង្កើត​នូវ​ការ​គណនា​ដ៏​ថ្មី​ស្រឡាង​មួយ គឺ​ជា​ពីជគណិត ដែល​ត្រូវ​បាន​គេ​សិក្សា​ទូទាំង​សកលលោក​នេះ​ឯង។

 

 

 

នៅ​ក្នុង​ចម្ការ​របស់​ផ្ទះ​ម្ដាយ កំពុង​តែ​អង្គុយ​នៅ​ក្រោម​ដើម​ផ្លែ​ប៉ោម ផ្លែ​ប៉ោម​មួយ​ផ្លែ​ក៏​ស្រាប់តែ​ធ្លាក់​ជ្រុះ​មក​លើ​ដី ដែល​ហេតុការណ៍​ចៃដន្យ​និង​ធម្មតា​សម្រាប់​មនុស្ស​ទូទៅ​មួយ​នេះ គឺជា​ឫសគល់​ដែល​បាន​បណ្ដុះ​គំនិត​របស់​ញូតុន​ក្នុង​ការ​រក​ឃើញ​ការ​ពិត​អំពី​ទំនាញ​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ទៅលើ​ភព​ទាំងអស់​ឲ្យ​មាន​ចលនា​នៅ​ក្នុង​គន្លង​របស់​វា។ ញូតុន ក៏​ចាប់ផ្ដើម​ដឹង​ថា​កម្លាំង​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ឲ្យ​ផ្លែ​ប៉ោម​ធ្លាក់​លើ​ដី និង​កម្លាំង​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​ឲ្យ​ព្រះចន្ទ​រង្វិល​ជុំវិញ​ផែនដី គឺជា​កម្លាំង​តែមួយ ដែល​នាំ​មក​នូវ​ការ​រក​ឃើញ​ច្បាប់​ទំនាញ​សកល​និង​ច្បាប់​និចលភាព។ 

 

 

www.bbc.co.uk[/caption] ច្បាប់​ទំនាញ​សកល​បាន​ចែង​ថា វត្ថុ​២​មាន​អំពើ​លើ​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក នៅ​ពេល​កម្លាំង​ទំនាញ​សមាមាត្រ​ជាមួយ​ម៉ាស​របស់​វត្ថុ​ទាំង២ និង​ច្រាស​សមាមាត្រ​ជាមួយ​នឹង​ការ៉េ​នៃ​ចម្ងាយ​រវាង​វត្ថុ​ទាំង២ ដែល​សរុប​មក​ត្រឹម​រូបមន្ត​ដ៏​ខ្លី​មួយ​គឺ:

 

រីឯ​ច្បាប់​និចលភាព​មាន​គោលការណ៍​៣​សំខាន់ៗ៖១) អង្គធាតុ​ដែល​នៅ​នឹង​ថ្កល់ នឹង​បន្ត​នៅ​នឹង​ថ្កល់​ដដែល លុះត្រាតែ​មាន​កម្លាំង​ជំរុញ​ពី​ខាងក្រៅ​ទៅលើ​វា។ ២) កម្លាំង​សមាមាត្រ​ជាមួយ​ម៉ាស​គុណ​នឹង​សំទុះ ឬ F=ma ។ ៣) កម្លាំង​ដែល​មាន​អំពើ​ទៅលើ​វត្ថុ​ទី១​ស្មើគ្នា​ជាមួយ​នឹង​កម្លាំង​ដែល​មាន​អំពើ​ទៅលើ​វត្ថុ​ទី២ ដែល​មាន​ទិសដៅ​ផ្ទុយ​ពី​វា។

បិតា​នៃ​រូបវិទ្យា​សម័យ​ទំនើប​ដែល​មាន​គំនិត​ដ៏​វាងវៃ​អស្ចារ្យ​រូប​នេះ ក៏​ជា​រូបវិទូ​មួយ​រូប​ដែល​មាន​អត្តចរិត​ចម្លែក​ជាង​គេ​បំផុត​ដែរ។ ការ​ចងចាំ​ដែល​ពិបាក​នឹង​បំភ្លេច​ក្នុង​កុមារភាព​ដែល​មាន​ឥទ្ធិពល​លើ​ជំងឺ​ផ្លូវចិត្ត បាន​នាំ​ឲ្យ​គាត់​មាន​អត្តចរិត​ទន់ជ្រាយ ឆាប់​ឆេវឆាវ និង​បាក់​ទឹកចិត្ត។ ញូតុន ក៏​ជា​មនុស្ស​ម្នាក់​ដែល​មាន​ការ​ទំនាក់ទំនង​ខ្សោយ​ជាមួយ​អ្នកដទៃ ជា​មនុស្ស​ដែល​ចូលចិត្ត​ភាព​ឯកា​ម្នាក់ឯង និង​ជា​មនុស្ស​ចូលចិត្ត​ភាព​ឯកជន ដែល​គាត់​តែងតែ​លាក់​ទុក​មិន​បញ្ចេញ​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​បាន​ស្រាវជ្រាវ​រក​ឃើញ​នៅ​នឹង​ខ្លួនឯង។

ញូតុន មាន​ការ​ជក់ចិត្ត​ដិត​អារម្មណ៍​ជា​ខ្លាំង​ជាមួយ​នឹង​កិច្ចការ​របស់​គាត់ ដែល​អាច​ឲ្យ​គាត់​ផ្ចង់​អារម្មណ៍​គិត​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ពី​១៨​ទៅ​២០​ម៉ោង​ក្នុង​១ថ្ងៃ រហូត​ដល់​ភ្លេច​ទទួលទាន​អាហារ​ជា​ប្រចាំ។ ដោយសារ​តែ​ចំណុច​ពិសេស​៣​យ៉ាង​ដែល​ជា​ការ​ជក់ចិត្ត​ខ្លាំងក្លា​នឹង​អ្វីមួយ ពិបាក​ក្នុង​ការ​បង្កើត​ទំនាក់ទំនង​សង្គម និង​បញ្ហា​ក្នុង​ការ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​សុទ្ធតែ​មាន​បង្ហាញ​នៅ​ក្នុង​អត្តចរិត​ចម្លែក​របស់​គាត់ អ្នក​សិក្សា​ក៏​ជឿជាក់​ថា​គាត់​មាន​ជំងឺ​ម្យ៉ាង​ដែល​គេ​ហៅថា Asperger។ ក្នុង​ឆ្នាំ​១៧២៧ សាកសព​របស់​អ្នក​ប្រាជ្ញ​ដ៏​សំខាន់​របស់​ពិភពលោក អ៊ីសាក់ ញូតុន ត្រូវ​បាន​គេ​យក​ទៅ​ដុត​នៅ​ក្នុង​វិហារ​ដ៏​មាន​កិត្តិយស​មួយ​របស់​សាកសព​ស្ដេច​អង់គ្លេស នៅ Westminster Abbey ក្នុង​វ័យ​៨៤​ឆ្នាំ៕

ដោយ៖ ស្រីពៅ

X
5s