ចេះមើល និងសម្គាល់ ទំនិញពិតឬក្លែងក្លាយហើយឬនៅ?
ទំនិញពិត ឬទំនិញក្លែងក្លាយបាននិងកំពុងក្លាយជាប្រធានបទមួយសម្រាប់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយើងដោយសារតែលំហូរទំនិញពីក្រៅប្រទេសមកមានច្រើន ហើយច្រើនទាំងប្រភេទទំនិញ និងច្រើនទាំងម៉ាក យីហោ។ ថ្ងៃនេះ BizKhmer នឹងលើកយកប្រធានបទមួយ និយាយអំពី ទំនិញពិត ឬទំនិញក្លែងក្លាយ៖
១) របៀបវាយតម្លៃទំនិញ
ក) ទិញទំនិញណាមកពីក្រុមហ៊ុនមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះ មានគេស្គាល់ច្រើន៖ ជាវិធីសាមញ្ញជាងគេ និងសុវត្ថិភាពជាងគេព្រោះថា គេធ្លាប់មានជំនឿចិត្ត ដឹងនិងស្គាល់ផលិតផលរួចហើយ។ ទិញពីក្រុមហ៊ុន ឬហាងអនឡាញដែលមិនធ្លាប់ឮឈ្មោះ ទោះបីជាមាន មានឈ្មោះ មានឡូហ្គូត្រឹមត្រូវ ក៏ពិបាកជឿទុកចិត្តដែរ។ មានចំណុចពីរយ៉ាងដែលអ្នកត្រូវដឹង ថា ក្រុមហ៊ុនលក់ផលិតផលពិតគឺមាន៖ វែបសាយផ្លូវការ និងត្រឹមត្រូវ និងទីពីរ យើងអាចមើលពីមតិយោបល់អ្នកចូលអាន និងការវាយតម្លៃលើផលិតផលឬសេវាកម្មដែលគេហៅជាអង់គ្លេសថា User Review (សូម្បីតែផលិតផលមានចំណុចមិនល្អច្រើន ក៏យើងអាចដឹងតាមរយៈមតិយោបល់អ្នកប្រើប្រាស់ដែរ)។
ខ) ផ្ដល់ជូនពិសេសពេក ពិបាកនឹងជឿ និងទទួលយក៖ មិនប្រាកដថា ទំនិញក្លែងក្លាយលក់ទាបជាងផលិតផលពិតរហូតនោះទេ ប៉ុន្តែច្បាស់ណាស់ថា ប្រសិនបើក្នុងដំណាក់កាលនៃការចរចាហើយគេផ្ដល់ជូនតម្លៃពិសេស រហូតដល់យើងពិបាកជឿ នោះប្រាកដជាសញ្ញាមិនល្អជាមិនខាន។ ឧទាហរណ៍តម្លៃលក់ ២០០ដុល្លារ ចរចាគ្នាចុះឡើងនៅសល់តែ ៧០ដុល្លារជាដើម។
គ) វិធីមានប្រសិទ្ធភាពមួយទៀត៖ ប្រៀបធៀបអាពិតនិងអាក្លែងក្លាយ៖ ត្រូវចាំថា អ្វីៗក៏មាននៅលើអ៊ីនធឺណិតដែរ ដូច្នេះ បើកមើលរូបភាព ហើយផ្ទៀងផ្ទាត់គ្នាឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ អ្នកពិនិត្យមើលម្ដងហើយម្ដងទៀត អ្នកនឹងឃើញចំណុចខុសគ្នា ហើយអាចកំណត់បានថៃជាទំនិញពិតឬមិនពិត។ ចំណុចត្រូវពិនិត្យគឺ សម្បក ការវេចខ្ចប់ ការរចនា និងអក្សរ និងរូបភាពនៅលើសម្បកវេចខ្ចប់។
២) របៀបពិនិត្យមើលជាក់ស្ដែងថាពិតឬមិនពិត (ករណីដែលអ្នកទិញដោយផ្ទាល់)
ក) ពិនិត្យមើលសម្បកវេចខ្ចប់៖ ត្រូវចាំថា ក្រុមហ៊ុនដែលមានឈ្មោះល្បី គឺយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងណាស់ទៅលើការរចនាសម្បក និងការវេចខ្ចប់។ អ្នកអាចមើលឃើញដោយងាយតាមរយៈរូបភាព អក្សរ ទឹកថ្នាំ ការអ៊ុត (laminate) និងមានគុណភាព ស្វិតរឹងមាំ។ ផលិតផលក្លែងក្លាយមួយចំនួនធំ ច្រើនតែសរសេរអក្សរអង់គ្លេសមិនបានត្រឹមត្រូវ ដូចជាខុសពាក្យ ឬវេយ្យាករណ៍ជាដើម។
ខ) មើលគុណភាពជាក់ស្ដែង៖ ទោះបីជាផលិតផលក្លែងក្លាយមានរូបរាងដូចគ្នាស្ទើរតែបេះដាក់ក៏ដោយ ក៏នៅតែមានជាចំណុចជាច្រើនទៀតដែលយើងអាចកត់សម្គាល់បាន។ តួយ៉ាង ដូចជាគុណភាពជាក់ស្ដែង ដែលសំដៅរបៀបផលិតដែលយើងអាចកត់សម្គាល់បានមានដូចជា ៖ កន្លែងខ្លះនៃផលិតផលធ្វើដោយជ័រមិនមែនដែក បិទ Stickers (អក្សរ ឬរូបភាព) ជាជាង ឆ្លាក់ឬព្រីនអក្សរជាប់នឹងផលិតផល ស្នាមថ្នេរដែលអាចមើលឃើញនឹងភ្នែកមិនជាប់ល្អ។
គ) សម្បកវេចខ្ចប់មិនស៊ីនឹងផលិតផលខាងក្នុង៖ បើផលិតផលខាងក្នុងមើលទៅមិនត្រូវជាមួយង៉ាំនៃការរចនាខាងក្នុង គឺច្បាស់ជាមានបញ្ហាជាមិនខាន។ នោះជាសញ្ញាណដំបូង ដែលបង្ហាញថា ផលិតផលនោះមិនមែនជាផលិតផលពិតនោះទេ។ ចំណុចមួយទៀតដែលអ្នកគួរធ្វើ គឺផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មាន ឬទិន្នន័យបច្ចេកទេសនៅសម្បកវេចខ្ចប់ និងព័ត៌មានបច្ចេកទេសនៅលើសម្បកផលិតផលផ្ទាត់។ អ្នកអាចនឹងរកឃើញ ចំណុចខុសគ្នា។
ឃ) ផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយនឹងការបន្ថែមជូនផ្សេងៗ៖ ត្រូវចាំថា ផលិតផលពិតគឺមិនមែនមាននៅក្នុងសម្បកវេចខ្ចប់តែផលិតផលមួយមុខប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែមានទាំងព័ត៌មានរបៀបប្រើប្រាស់ អាចមានប័ណ្ណធានា ប័ណ្ណសមាជិក និងក្រដាសផ្ដល់ព័ត៌មានផ្សេងៗ។ ដោយឡែក ផលិតផលក្លែងក្លាយប្រហែលគ្មាននោះទេ។
៣) ត្រូវមានការសង្ស័យខ្លាំងនឹងសម្បក ឬប្រអប់វេចខ្ចប់
ក) នៅលើប្រអប់ ឬសម្បក វេចខ្ចប់ តែងតែមានស្លាកដែលបិទបង្ហាញនូវព័ត៌មានជាច្រើនក្រៅពីព័ត៌មានបច្ចេកទេស ដូចជា bar codes ពាណិជ្ជសញ្ញា (Logo ឬពណ៌ត្រឹមត្រូវ) ព័ត៌មានអំពីប៉ាតង់ និងនិមិត្តសញ្ញាផ្សេងៗអំពីការបម្លែងផលិតផលឱ្យមានប្រយោជន៍ឬអភិរក្សបរិស្ថាន ជាដើម។ ផលិតផលក្លែងក្លាយមានព័ត៌មានទាំងអស់នេះមិនគ្រប់គ្រាន់។
ខ) មើលកន្ទុយក្រដាសតូចៗ) (Sticker) ប្រសិនបើអ្នករកមិនឃើញថាផលិតផលនោះផលិតនៅប្រទេសណាទេ ឬគ្មាន bar code ឬ លេខកូដប្រទេសនោះទេ ប្រហែលជាចំណុចគួរឱ្យសង្ស័យបំផុត។ ម្យ៉ាងទៀត ប្រសិនបើផលិតផលក្លែងក្លាយអាចនឹងមានបិទ Sticker ហើយអាចដាក់ថា Made in China ប្រសិនបើផលិតផលនោះផលិតផលនៅបណ្ដាបស្ចឹមប្រទេស ប៉ុន្តែបើដាក់ថា ដំឡើងនៅចិន (assembly in China) ជារឿងត្រឹមត្រូវទេ។
គ) ព័ត៌មានអំពីសុវត្ថិភាពផលិតផល៖ ផលិតផលអេឡិចត្រូនិក ឬផលិតផលដែលពាក់ព័ន្ធបច្ចេកទេស គឺសុទ្ធតែបិទ និងបង្ហាញព័ត៌មានអំពីការទទួលបានការបញ្ជាក់ពីកម្រិតសុវត្ថិភាពពីស្ថាប័នធំៗក្នុងលោក ដូចជា នៅសសហរដ្ឋអាមេរិក គេមាន UL (Underwriter Laboratory) ឬ ETL Listed Mark នៅ អឺរ៉ុបគេប្រើ CE និងនៅកាណាដា CSA (Canadian Standards Association) ដែលបង្ហាញពីការទទួលបានការទទួលពីស្ថាប័នវាយតម្លៃសុវត្ថិភាពផលិតផល។ ផលិតផលក្លែងក្លាយអាចនឹងគ្មានការបញ្ជាក់ពីស្ថាប័នណាមួយក្នុងចំណោមស្ថាប័នទាំងបីខាងលើនេះនោះទេ៕
ប្រភព៖ WikiHow
ខ) ផ្ដល់ជូនពិសេសពេក ពិបាកនឹងជឿ និងទទួលយក៖ មិនប្រាកដថា ទំនិញក្លែងក្លាយលក់ទាបជាងផលិតផលពិតរហូតនោះទេ ប៉ុន្តែច្បាស់ណាស់ថា ប្រសិនបើក្នុងដំណាក់កាលនៃការចរចាហើយគេផ្ដល់ជូនតម្លៃពិសេស រហូតដល់យើងពិបាកជឿ នោះប្រាកដជាសញ្ញាមិនល្អជាមិនខាន។ ឧទាហរណ៍តម្លៃលក់ ២០០ដុល្លារ ចរចាគ្នាចុះឡើងនៅសល់តែ ៧០ដុល្លារជាដើម។
គ) វិធីមានប្រសិទ្ធភាពមួយទៀត៖ ប្រៀបធៀបអាពិតនិងអាក្លែងក្លាយ៖ ត្រូវចាំថា អ្វីៗក៏មាននៅលើអ៊ីនធឺណិតដែរ ដូច្នេះ បើកមើលរូបភាព ហើយផ្ទៀងផ្ទាត់គ្នាឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ អ្នកពិនិត្យមើលម្ដងហើយម្ដងទៀត អ្នកនឹងឃើញចំណុចខុសគ្នា ហើយអាចកំណត់បានថៃជាទំនិញពិតឬមិនពិត។ ចំណុចត្រូវពិនិត្យគឺ សម្បក ការវេចខ្ចប់ ការរចនា និងអក្សរ និងរូបភាពនៅលើសម្បកវេចខ្ចប់។
២) របៀបពិនិត្យមើលជាក់ស្ដែងថាពិតឬមិនពិត (ករណីដែលអ្នកទិញដោយផ្ទាល់)
ក) ពិនិត្យមើលសម្បកវេចខ្ចប់៖ ត្រូវចាំថា ក្រុមហ៊ុនដែលមានឈ្មោះល្បី គឺយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងណាស់ទៅលើការរចនាសម្បក និងការវេចខ្ចប់។ អ្នកអាចមើលឃើញដោយងាយតាមរយៈរូបភាព អក្សរ ទឹកថ្នាំ ការអ៊ុត (laminate) និងមានគុណភាព ស្វិតរឹងមាំ។ ផលិតផលក្លែងក្លាយមួយចំនួនធំ ច្រើនតែសរសេរអក្សរអង់គ្លេសមិនបានត្រឹមត្រូវ ដូចជាខុសពាក្យ ឬវេយ្យាករណ៍ជាដើម។
ខ) មើលគុណភាពជាក់ស្ដែង៖ ទោះបីជាផលិតផលក្លែងក្លាយមានរូបរាងដូចគ្នាស្ទើរតែបេះដាក់ក៏ដោយ ក៏នៅតែមានជាចំណុចជាច្រើនទៀតដែលយើងអាចកត់សម្គាល់បាន។ តួយ៉ាង ដូចជាគុណភាពជាក់ស្ដែង ដែលសំដៅរបៀបផលិតដែលយើងអាចកត់សម្គាល់បានមានដូចជា ៖ កន្លែងខ្លះនៃផលិតផលធ្វើដោយជ័រមិនមែនដែក បិទ Stickers (អក្សរ ឬរូបភាព) ជាជាង ឆ្លាក់ឬព្រីនអក្សរជាប់នឹងផលិតផល ស្នាមថ្នេរដែលអាចមើលឃើញនឹងភ្នែកមិនជាប់ល្អ។
គ) សម្បកវេចខ្ចប់មិនស៊ីនឹងផលិតផលខាងក្នុង៖ បើផលិតផលខាងក្នុងមើលទៅមិនត្រូវជាមួយង៉ាំនៃការរចនាខាងក្នុង គឺច្បាស់ជាមានបញ្ហាជាមិនខាន។ នោះជាសញ្ញាណដំបូង ដែលបង្ហាញថា ផលិតផលនោះមិនមែនជាផលិតផលពិតនោះទេ។ ចំណុចមួយទៀតដែលអ្នកគួរធ្វើ គឺផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មាន ឬទិន្នន័យបច្ចេកទេសនៅសម្បកវេចខ្ចប់ និងព័ត៌មានបច្ចេកទេសនៅលើសម្បកផលិតផលផ្ទាត់។ អ្នកអាចនឹងរកឃើញ ចំណុចខុសគ្នា។
ឃ) ផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយនឹងការបន្ថែមជូនផ្សេងៗ៖ ត្រូវចាំថា ផលិតផលពិតគឺមិនមែនមាននៅក្នុងសម្បកវេចខ្ចប់តែផលិតផលមួយមុខប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែមានទាំងព័ត៌មានរបៀបប្រើប្រាស់ អាចមានប័ណ្ណធានា ប័ណ្ណសមាជិក និងក្រដាសផ្ដល់ព័ត៌មានផ្សេងៗ។ ដោយឡែក ផលិតផលក្លែងក្លាយប្រហែលគ្មាននោះទេ។ ៣) ត្រូវមានការសង្ស័យខ្លាំងនឹងសម្បក ឬប្រអប់វេចខ្ចប់
ក) នៅលើប្រអប់ ឬសម្បក វេចខ្ចប់ តែងតែមានស្លាកដែលបិទបង្ហាញនូវព័ត៌មានជាច្រើនក្រៅពីព័ត៌មានបច្ចេកទេស ដូចជា bar codes ពាណិជ្ជសញ្ញា (Logo ឬពណ៌ត្រឹមត្រូវ) ព័ត៌មានអំពីប៉ាតង់ និងនិមិត្តសញ្ញាផ្សេងៗអំពីការបម្លែងផលិតផលឱ្យមានប្រយោជន៍ឬអភិរក្សបរិស្ថាន ជាដើម។ ផលិតផលក្លែងក្លាយមានព័ត៌មានទាំងអស់នេះមិនគ្រប់គ្រាន់។
ខ) មើលកន្ទុយក្រដាសតូចៗ) (Sticker) ប្រសិនបើអ្នករកមិនឃើញថាផលិតផលនោះផលិតនៅប្រទេសណាទេ ឬគ្មាន bar code ឬ លេខកូដប្រទេសនោះទេ ប្រហែលជាចំណុចគួរឱ្យសង្ស័យបំផុត។ ម្យ៉ាងទៀត ប្រសិនបើផលិតផលក្លែងក្លាយអាចនឹងមានបិទ Sticker ហើយអាចដាក់ថា Made in China ប្រសិនបើផលិតផលនោះផលិតផលនៅបណ្ដាបស្ចឹមប្រទេស ប៉ុន្តែបើដាក់ថា ដំឡើងនៅចិន (assembly in China) ជារឿងត្រឹមត្រូវទេ។
គ) ព័ត៌មានអំពីសុវត្ថិភាពផលិតផល៖ ផលិតផលអេឡិចត្រូនិក ឬផលិតផលដែលពាក់ព័ន្ធបច្ចេកទេស គឺសុទ្ធតែបិទ និងបង្ហាញព័ត៌មានអំពីការទទួលបានការបញ្ជាក់ពីកម្រិតសុវត្ថិភាពពីស្ថាប័នធំៗក្នុងលោក ដូចជា នៅសសហរដ្ឋអាមេរិក គេមាន UL (Underwriter Laboratory) ឬ ETL Listed Mark នៅ អឺរ៉ុបគេប្រើ CE និងនៅកាណាដា CSA (Canadian Standards Association) ដែលបង្ហាញពីការទទួលបានការទទួលពីស្ថាប័នវាយតម្លៃសុវត្ថិភាពផលិតផល។ ផលិតផលក្លែងក្លាយអាចនឹងគ្មានការបញ្ជាក់ពីស្ថាប័នណាមួយក្នុងចំណោមស្ថាប័នទាំងបីខាងលើនេះនោះទេ៕
ប្រភព៖ WikiHow
