មនុស្សស្ទើរតែគ្រប់គ្នាបច្ចុប្បន្នសុទ្ធតែមានការយល់ដឹងច្រើនអំពីអ៊ីនធឺណិត និងមានការភ្ជាប់ប្រើសឹងរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែត្រូវយល់ដឹងអំពីសុវត្ថិភាពក្នុងការប្រើអ៊ីនធឺណិតឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ជៀសវាងគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ។ ដូច្នេះទំព័រ BizKhmer សូមលើកយករឿង ៧យ៉ាងដែលលោកអ្នកគួរប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលកំពុងប្រើអ៊ីនធឺណិត៖
១) កុំធ្វើសកម្មភាពពាក់ព័ន្ធធនាគារ ឬផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ
បើចង់ឆែកមើលសមតុល្យទឹកប្រាក់នៅក្នុងគណនីធនាគារអនឡាញ គួរចាំទៅដល់ផ្ទះសិន សឹមឆែកមើល។ ជៀសវាងឆែកមើលនៅតាមទីសាធារណៈ ពិសេសនៅពេលឧបករណ៍អេឡិចត្រូនិក (ស្មាតហ្វូន/ថេប្លេត/កុំព្យូទ័រ) របស់អ្នកកំពុងភ្ជាប់ Wi-Fi ហ្វ្រីនៅតាមទីសាធារណៈតែម្ដង ព្រោះ hacker អាចមានវិធីសាស្ត្រលួចមើលព័ត៌មានគណនីរបស់អ្នកបាន។ និយាយរួម ការប្រើ Wi-Fi តាមកន្លែងសាធារណៈមិនមានសុវត្ថិភាពនោះឡើយ។
២) កុំចុច ឬធ្វើតាម Spam
ប្រសិនមានសារ អ៊ីមែលចម្លែកផ្ញើចូល inbox របស់អ្នក មិនថា នៅ ក្នុងសេវាកម្មផ្ញើអ៊ីមែលណាមួយឡើយ អ្នកគួរប្រុងប្រយ័ត្ន មិនត្រូវឆ្លើយតប ឬចុចលើប៊ូតុងផ្សេងៗមិនថា ប៊ូតុង unsubscribe នោះទេ ព្រោះវាអាចជាអន្ទាក់របស់ hacker រង់ចាំស្រង់ព័ត៌មានលំអិតពាក់ព័ន្ធអ៊ីមែល និងលេខសម្ងាត់របស់អ្នកបាន។
៣) កុំបង្ហាញប្រាប់ទីកន្លែងដែលអ្នកធ្វើដំណើរទៅកាន់
សម្រាប់មនុស្សដែលកំពុងប៉ុនប៉ងធ្វើរឿងមិនល្អ ដូចជាលួច ឬប្លន់លើរូបអ្នក គេអាចតាមដានសកម្មភាពផ្សេងៗរបស់អ្នកបានច្រើនវិធី ក្នុងនោះ Facebook ក៏អាចជាកន្លែងមួយដែលជនទុច្ចរិតតាមដានអ្នកផងដែរ។ ប្រសិនលោកអ្នកបង្ហោះរូបថតពីទីកន្លែងកម្សាន្ត ឬសកម្មភាពកំពុងលេងកម្សាន្តផ្សេងៗ នោះជនល្មើសអាចនឹងកំណត់ដឹងពីទីតាំងរបស់អ្នកបាន និងងាយស្រួលធ្វើរាល់សកម្មភាពល្មើសផ្សេងៗ។ ដូច្នេះ អ្នកមិនគួរបង្ហោះពីអាស័យដ្ឋាន ឬទីតាំងដែលអ្នកស្ថិតនៅនោះទេ។
ក្នុងនោះ ព័ត៌មានទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក (Contact and Basic Info) ក៏គួរដកចេញផងដែរ ដើម្បីជៀសវាងជនទុច្ចរិតស្វែងរកអាសយដ្ឋានរបស់អ្នកឃើញ។ ដើម្បីលុប សូមចូលទៅ Wall របស់ខ្លួនអ្នក រួចចុចលើប៊ូតុង Update Info។ ការបង្ហាញចេញអាសយដ្ឋានមួយទៀត ដែលអ្នកមិនបានចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺនៅពេលអ្នកចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍នានា (event)។
ប្រសិនបើអ្នកបង្កើត event នោះអាសយដ្ឋាន ឬទីតាំង (Location) អាចនឹងត្រូវបង្ហាញចេញ ដូច្នេះមនុស្សទាំងឡាយអាចដឹងថា អ្នកទៅទីណាបាន។ ប្រសិនអ្នកបង្កើត event លក្ខណៈសាធារណៈ (Public) ទៀត នោះមនុស្សទាំងឡាយ ដែលមិនមែនជា friend ក៏អាចមើលឃើញ ហើយ friend របស់អ្នកក៏អាចអញ្ជើញភ្ញៀវតៗគ្នា ពោលនោះ ទីតាំងអាសយដ្ឋានរបស់អ្នកនឹងលែងជាការសម្ងាត់ អាចត្រូវបានក្រុមជនទុច្ចរិតឆ្មក់ប្រព្រឹត្តសកម្មភាពល្មើសផ្សេងៗបាន។
៤) កុំជួបមនុស្សចម្លែក ណាត់ជួបដោយស្គាល់មនុស្សលើអ៊ីនធឺណិត
ជារឿងធម្មតាទេ មនុស្សបច្ចុប្បន្នមិនគួរឱ្យទុកចិត្តឡើយ ពិសេសមនុស្សដែលស្គាល់គ្នាតាមបណ្ដាញសង្គមផ្សេងៗមិនថាតែ Facebook ឬ Twiiter នោះទេ។ ករណីចាប់ជំរិតទាញប្រាក់ ប្លន់យករបស់របរ អាចកើតមាននៅពេលអ្នកចូលស៊ងរបស់គេ ដោយការបបួលជួបមុខផ្ទាល់នៅខាងក្រៅ។ មិនមែនជួបមិនបានទេ តែក៏ត្រូវរកទីកន្លែងមានមនុស្សច្រើន ជៀសវាងទៅកន្លែងស្ងាត់ៗ។ យ៉ាងណា បើមិនចាំបាច់ខ្លាំងទេ គួរកុំទៅជួបតែម្ដងល្អជាង។
៥) កុំបង្ហោះរូបថតអ្នកកំពុងស្រវឹង ក្នុងពិធីជប់លៀង ឬកម្មវិធីផ្សេងៗ ព្រោះអាចជាភស្តុតាងសម្រាប់ចោទប្រកាន់អ្នកបាន
ជាធម្មតាការផឹកស៊ី រមែងអាចកើតមានអំពីខុសឆ្គង ឈ្លោះទាស់ទែងគ្នា រឿងតូចអាចទៅជារឿងធំបានគ្រប់ពេល។ ដូច្នេះទទួលសុរា មិនគួរបង្អួតគេឡើយ ព្រោះវាអាចជាភស្តុតាង ចោទប្រកាន់ខ្លួនអ្នកបាន ម្យ៉ាងក៏ជាគំរូមិនសូវល្អនោះដែរ។
៦) កុំបង្ហោះព័ត៌មានអំពីការងារនៅលើបណ្ដាញសង្គម
ព្យាយាមកុំដាក់ព័ត៌មានផ្សេងៗនៅលើ Facebook ពាក់ព័ន្ធនឹងទីកន្លែងការងាររបស់អ្នក ព្រោះជនទុច្ចរិតអាចដើរតួ មកសុំធ្វើជាបុគ្គលិកបំពេញកិច្ចការជាមួយអ្នកបាន។ ប្រសិនបើនរណាម្នាក់នៅកន្លែងការងាររបស់អ្នក ស្វែងរកមិត្តរួមការងារនៅលើ Facebook គេប្រហែលជាអាចរកឃើញអ្វីមួយដែលគេមិនពេញចិត្ត។ ដូច្នេះការដែល hacker បំបែកប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាព ជ្រៀតចូលក្រុមហ៊ុនរបស់អ្នក ប្រមូលយកព័ត៌មានអំពីបុគ្គលិក នោះគឺជារឿងដែលត្រូវធ្វើដំបូងគេ។
ដូច្នេះលោកអ្នកគួរលុបចេញនូវព័ត៌មានទាក់ទិននឹងការងាររបស់អ្នកបច្ចុប្បន្ន ហើយត្រូវជ្រើសរើសឱ្យម៉ត់ចត់ថាតើបុគ្គលិកការងារណា ជាមិត្តភ័ក្ដិរបស់អ្នក។ ទន្ទឹមនោះ លោកអ្នកក៏មិនគួរ Post រឿងរ៉ាវមិនសប្បាយចិត្តចំពោះការងាររបស់អ្នក និងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ក្រុមហ៊ុនដែរ ព្រោះចំណុចអវិជ្ជមានទាំងនេះ មិនបានជួយជាប្រយោជន៍អ្វីនោះទេ តែបែរជាធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងបុគ្គលិកការងារ ឬប៉ះពាល់ដល់ចៅហ្វាយក៏ថាបាន។
៧) កុំអនឡាញ នៅពេលអ្នកឈឺ៖
បើឈឺធ្ងន់ មិនអាចទៅធ្វើការបាន មានតែសុំច្បាប់សម្រាក ឬទៅមន្ទីរពេទ្យ ចុះបើថ្នាក់លើរបស់អ្នក ឃើញអ្នកអនឡាញ ប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមវិញ តើគេគិតបែបណាចំពោះរូបអ្នក។ ត្រឹមត្រូវហើយថា គ្រាន់តែឈឺ គឺមិនមានន័យថា មិនអាចកាន់ស្មាតហ្វូនចុចលេងបាននោះទេ តែគួរតែចេះក្រែងចិត្តល្អជាង។
ប្រែសម្រួល៖ រឹទ្ធិរាជ
ប្រភព៖ dailynewsdig
