តើនៅខាងក្នុងខួរក្បាលរបស់មនុស្សចូលចិត្តស្ងប់ស្ងាត់គិតសញ្ជឹងនិងមនុស្សចូលចិត្តភាពអ៊ូអរខុសគ្នាយ៉ាងដូចម្ដេច ?
ហេតុអ្វីមនុស្សខ្លះចូលចិត្តបរិយាកាសអ៊ូអរ ឯអ្នកខ្លះវិញបែរជាចូលចិត្តបរិយាកាសស្ងប់ស្ងាត់ ? ហេតុអ្វីអ្នកខ្លះចូលចិត្តបង្កើនទំនាក់ទំនងថ្មីៗជាមួយមនុស្សជុំវិញខ្លួន ឯអ្នកខ្លះវិញចូលចិត្តរាប់អានមនុស្សជិតស្និទ្ធបំផុតតែម្នាក់ពីរនាក់ ? ហេតុអ្វីអ្នកខ្លះចូលចិត្តចំណាយពេលទំនេររបស់ខ្លួនជាមួយការសាកល្បងសកម្មភាពថ្មីៗ ឯអ្នកខ្លះវិញសម្ងំក្នុងបន្ទប់របស់ពួកគេអានសៀវភៅយ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់ដែលជាទីនៃសេចក្ដីសុខរបស់ពួកគេយ៉ាងដូច្នោះ ? ពិតទេដែលថានេះក៏មកពីមនុស្សប្រភេទទី២ជាមនុស្សអៀនប្រៀនច្រើន ហើយមនុស្សប្រភេទទី១មានទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯងច្រើនជាង ? យ៉ាងណាមិញ ការសិក្សារបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានស្រាយចំណោទទៅលើថាតើអ្វីទៅដែលធ្វើឲ្យមនុស្សទាំងពីរប្រភេទនេះខុសប្លែកពីគ្នា ហើយវាគឺជាស្ថាបត្យកម្មខួរក្បាលខាងក្នុងរបស់ពួកគេទៅវិញទេ ឬមានន័យថាខួរក្បាលរបស់អ្នកទាំងពីរមានរចនាសម្ព័ន្ធខុសគ្នានេះឯង។
មនុស្សប្រភេទទី១ ត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា extroverted រីឯមនុស្សប្រភេទទី២គឺជាមនុស្សបែប introverted។ នៅក្នុងបន្ទប់ជប់លៀងយ៉ាងអ៊ូអរតែមួយជាមួយគ្នា មនុស្សextroverted និងមនុស្សintroverted ទទួលបទពិសោធន៍អារម្មណ៍ផ្សេងពីគ្នា។ មនុស្សextroverted នឹងចេញទៅនិយាយលេងជាមួយអ្នកជុំវិញខ្លួននិងបង្កើនទំនាក់ទំនងថ្មីៗជាមួយពួកគេ ហើយពួកគេនឹងទទួលបានថាមពលតាមរបៀបនេះ។ ដោយឡែក មនុស្សintroverted នឹងមានអារម្មណ៍ធុញទ្រាន់ អស់កម្លាំង និងអាចរកលេសសុំចេញពីបន្ទប់ជប់លៀងនេះមុន ដើម្បីត្រឡប់ទៅផ្ទះសម្ងំនៅក្នុងបន្ទប់ដ៏មានសេចក្ដីសុខរបស់ពួកគេយ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់វិញ។
តើនេះមកពីហេតុអ្វី ? អ្នកចិត្តសាស្ត្រ Hans Eysenck ក្នុងទសវត្សឆ្នាំ១៩៦០ បានរកឃើញថា មនុស្សintroverted មានកម្រិតនៃការប្រតិកម្មឆ្លើយតបទៅលើកម្លាំងជំរុញខាងក្រៅខ្ពស់ជាងមនុស្សextroverted។ ការពិតមួយនេះបានបកស្រាយថា កម្រិតទាបនៃការប្រតិកម្មឆ្លើយតបទៅលើកម្លាំងជំរុញខាងក្រៅរបស់មនុស្សextroverted ជំរុញពួកគេឲ្យស្វែងរកថាមពលពីខាងក្រៅដើម្បីបំពេញភាពសប្បាយរីករាយនិងថាមពលរបស់ពួកគេ ដែលមានដូចជាបង្កើនទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកដទៃ ឬការលេងកីឡាជាក្រុម ឬក៏ការសាកល្បងសកម្មភាពថ្មីៗជាប្រចាំ។ នៅពេលដែលពួកគេសកម្មជាមួយនឹងសកម្មភាពខាងក្រៅច្រើន សារធាតុគីមីម្យ៉ាងដែលមានឈ្មោះថា ដូប៉ាមីន (Dopamine) ជាសារធាតុគីមីបញ្ចេញនៅក្នុងខួរក្បាលដែលផ្ដល់រង្វាន់ដល់ពួកគេវិញជាមួយនឹងអារម្មណ៍សប្បាយរីករាយ។ នៅពេលណាដូប៉ាមីនបញ្ចេញកាន់តែច្រើន នោះពួកគេនឹងទទួលរង្វាន់នូវភាពរីករាយក៏កាន់តែច្រើន ជាហេតុនាំឲ្យពួកគេតែងតែស្វែងរកថាមពលពីខាងក្រៅនេះឯង។
[caption id="attachment_42516" align="aligncenter" width="600"]
dumbrunner.com[/caption]
ដោយឡែក មនុស្សintroverted ដែលខួរក្បាលរបស់ពួកគេមានកម្រិតនៃការប្រតិកម្មឆ្លើយតបនឹងកម្លាំងជំរុញខាងក្រៅខ្ពស់ នៅពេលមានកម្លាំងជំរុញខ្លាំងពីខាងក្រៅដូចជា បរិយាកាសអ៊ូអរ ក្រុមមនុស្សច្រើន ឬហេតុការណ៍អ្វីមួយកើតឡើងដោយមិនបានរំពឹងទុក កម្លាំងជំរុញនឹងបន្ថែមដែលធ្វើឲ្យពួកគេពិបាកនឹងទទួលយកបាន។ តាមពិតទៅនៅពេលមានកម្លាំងជំរុញពីខាងក្រៅមក ដូប៉ាមីន ដែលជំរុញមនុស្សយើងឲ្យស្វែងរកភាពសប្បាយរីករាយពីសកម្មភាពថ្មីៗខាងក្រៅនេះ មានកម្រិតស្មើគ្នាទាំងចំពោះមនុស្សintroverted និងមនុស្សextroverted។ តែអ្វីដែលខុសគ្នារវាងមនុស្សទាំងពីរគឺ ដូប៉ាមីនរបស់មនុស្សextrovertedមានភាពសកម្មខ្លាំងជាង។
ដោយឡែក អ្វីដែលធ្វើឲ្យមនុស្សintrovertedមានលក្ខណៈជាមនុស្សintroverted គឺខួរក្បាលពួកគេមានទំនោរបញ្ចេញសារធាតុគីមីម្យ៉ាងទៀតដែលផ្ដល់រង្វាន់នូវភាពសប្បាយរីករាយឲ្យពួកគេវិញដែរនោះគឺ អាសេទីលកូលីន (arcetylcholine)។ អាសេទីលកូលីនខុសពីដូប៉ាមីនត្រង់ថា នៅពេលវាបញ្ចេញនៅក្នុងខួរក្បាលមក វានឹងធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍រីករាយតែដោយស្ងប់ចិត្ត និងធូរស្រាល ក៏ព្រោះតែវាជំរុញមនុស្សintrovertedឲ្យស្វែងរកភាពសប្បាយរីករាយពីខាងក្នុងមកវិញ ហើយវាមានសមត្ថភាពអាចឲ្យយើងសញ្ជប់សញ្ជឹងត្រួតពិនិត្យស៊ីជម្រៅជាមួយនឹងការគិតរបស់ខ្លួនឯង។
[caption id="attachment_42517" align="aligncenter" width="600"]
aeon.co[/caption]
មានការស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតបានសិក្សាកាន់តែជ្រៅបន្តទៀត និងបានរកឃើញថា ផ្លូវដែលកម្លាំងជំរុញពីខាងក្រៅធ្វើដំណើរមកកាន់ខួរក្បាលរបស់មនុស្សទាំងពីរប្រភេទនេះ ក៏ឆ្លងកាត់តាមផ្លូវខុសពីគ្នាដែរ។ មនុស្សextroverted ឆាប់ប្រតិកម្មឆ្លើយតបទៅវិញភ្លាមៗ និងច្រើនមានទំនោរបញ្ចេញសកម្មភាពមុនគិតគូរវិភាគល្អិតល្អន់។ នេះមិនមែនគ្មានមូលហេតុនោះទេ ក៏ព្រោះតែនៅពេលកម្លាំងជំរុញពីខាងក្រៅចូលមក ទិន្នន័យទាំងនោះនឹងធ្វើដំណើរលើផ្លូវខ្លីដែលឆ្លងកាត់ផ្លូវញាណទាំង៥របស់ពួកគេ។
ប៉ុន្តែ នៅពេលពិនិត្យលើផ្លូវដែលកម្លាំងជំរុញធ្វើដំណើរចូលមកខួរក្បាលរបស់មនុស្សintrovertedវិញ វាជាផ្លូវដ៏ស្មុគស្មាញជាងនិងវែងជាង ច្រើនដំណាក់កាលជាង ដែលឆ្លងកាត់តាមផ្នែកនៃខួរក្បាលដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការចងចាំ ការគ្រោងផែនការទុក និងការដោះស្រាយបញ្ហាផងដែរ។ នេះបានបកស្រាយចម្ងល់ថាហេតុអ្វីមនុស្សintrovertedតែងចំណាយពេលច្រើនជាងមនុស្សផ្សេងទៀត មុននឹងសម្រេចចិត្តបញ្ចេញសកម្មភាពអ្វីមួយ។
[caption id="attachment_42515" align="aligncenter" width="600"]
blog.bufferapp.com[/caption]
ក្នុងការសិក្សាចេញពីជ្រុងថ្មីមួយទៀតដែលបានចេញផ្សាយក្នុង The Journal of Science ក៏បានចង្អុលបង្ហាញពីផ្នែកដ៏សំខាន់មួយទៀតដែលជាភាពខុសគ្នាទៅលើស្ថាបត្យកម្មខួរក្បាលរបស់មនុស្សពីរប្រភេទនេះ គឺជាតំបន់ពណ៌ប្រផេះនៃខួរក្បាល។ គេបានរកឃើញថា តំបន់ពណ៌ប្រផេះនៅផ្នែកស្រទាប់ខាងក្រៅនិងស្ថិតនៅខាងមុខនៃខួរក្បាល ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការគិតបែបអរូបី និងការសម្រេចចិត្តរបស់មនុស្សintroverted មានក្រាស់ជាងរបស់មនុស្សextroverted ដែលមានស្ដើងជាងផងដែរ៕
ដោយ៖ ស្រីពៅ
dumbrunner.com[/caption]
ដោយឡែក មនុស្សintroverted ដែលខួរក្បាលរបស់ពួកគេមានកម្រិតនៃការប្រតិកម្មឆ្លើយតបនឹងកម្លាំងជំរុញខាងក្រៅខ្ពស់ នៅពេលមានកម្លាំងជំរុញខ្លាំងពីខាងក្រៅដូចជា បរិយាកាសអ៊ូអរ ក្រុមមនុស្សច្រើន ឬហេតុការណ៍អ្វីមួយកើតឡើងដោយមិនបានរំពឹងទុក កម្លាំងជំរុញនឹងបន្ថែមដែលធ្វើឲ្យពួកគេពិបាកនឹងទទួលយកបាន។ តាមពិតទៅនៅពេលមានកម្លាំងជំរុញពីខាងក្រៅមក ដូប៉ាមីន ដែលជំរុញមនុស្សយើងឲ្យស្វែងរកភាពសប្បាយរីករាយពីសកម្មភាពថ្មីៗខាងក្រៅនេះ មានកម្រិតស្មើគ្នាទាំងចំពោះមនុស្សintroverted និងមនុស្សextroverted។ តែអ្វីដែលខុសគ្នារវាងមនុស្សទាំងពីរគឺ ដូប៉ាមីនរបស់មនុស្សextrovertedមានភាពសកម្មខ្លាំងជាង។
ដោយឡែក អ្វីដែលធ្វើឲ្យមនុស្សintrovertedមានលក្ខណៈជាមនុស្សintroverted គឺខួរក្បាលពួកគេមានទំនោរបញ្ចេញសារធាតុគីមីម្យ៉ាងទៀតដែលផ្ដល់រង្វាន់នូវភាពសប្បាយរីករាយឲ្យពួកគេវិញដែរនោះគឺ អាសេទីលកូលីន (arcetylcholine)។ អាសេទីលកូលីនខុសពីដូប៉ាមីនត្រង់ថា នៅពេលវាបញ្ចេញនៅក្នុងខួរក្បាលមក វានឹងធ្វើឲ្យយើងមានអារម្មណ៍រីករាយតែដោយស្ងប់ចិត្ត និងធូរស្រាល ក៏ព្រោះតែវាជំរុញមនុស្សintrovertedឲ្យស្វែងរកភាពសប្បាយរីករាយពីខាងក្នុងមកវិញ ហើយវាមានសមត្ថភាពអាចឲ្យយើងសញ្ជប់សញ្ជឹងត្រួតពិនិត្យស៊ីជម្រៅជាមួយនឹងការគិតរបស់ខ្លួនឯង។
[caption id="attachment_42517" align="aligncenter" width="600"] aeon.co[/caption]
មានការស្រាវជ្រាវជាច្រើនទៀតបានសិក្សាកាន់តែជ្រៅបន្តទៀត និងបានរកឃើញថា ផ្លូវដែលកម្លាំងជំរុញពីខាងក្រៅធ្វើដំណើរមកកាន់ខួរក្បាលរបស់មនុស្សទាំងពីរប្រភេទនេះ ក៏ឆ្លងកាត់តាមផ្លូវខុសពីគ្នាដែរ។ មនុស្សextroverted ឆាប់ប្រតិកម្មឆ្លើយតបទៅវិញភ្លាមៗ និងច្រើនមានទំនោរបញ្ចេញសកម្មភាពមុនគិតគូរវិភាគល្អិតល្អន់។ នេះមិនមែនគ្មានមូលហេតុនោះទេ ក៏ព្រោះតែនៅពេលកម្លាំងជំរុញពីខាងក្រៅចូលមក ទិន្នន័យទាំងនោះនឹងធ្វើដំណើរលើផ្លូវខ្លីដែលឆ្លងកាត់ផ្លូវញាណទាំង៥របស់ពួកគេ។
ប៉ុន្តែ នៅពេលពិនិត្យលើផ្លូវដែលកម្លាំងជំរុញធ្វើដំណើរចូលមកខួរក្បាលរបស់មនុស្សintrovertedវិញ វាជាផ្លូវដ៏ស្មុគស្មាញជាងនិងវែងជាង ច្រើនដំណាក់កាលជាង ដែលឆ្លងកាត់តាមផ្នែកនៃខួរក្បាលដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការចងចាំ ការគ្រោងផែនការទុក និងការដោះស្រាយបញ្ហាផងដែរ។ នេះបានបកស្រាយចម្ងល់ថាហេតុអ្វីមនុស្សintrovertedតែងចំណាយពេលច្រើនជាងមនុស្សផ្សេងទៀត មុននឹងសម្រេចចិត្តបញ្ចេញសកម្មភាពអ្វីមួយ។
[caption id="attachment_42515" align="aligncenter" width="600"] blog.bufferapp.com[/caption]
ក្នុងការសិក្សាចេញពីជ្រុងថ្មីមួយទៀតដែលបានចេញផ្សាយក្នុង The Journal of Science ក៏បានចង្អុលបង្ហាញពីផ្នែកដ៏សំខាន់មួយទៀតដែលជាភាពខុសគ្នាទៅលើស្ថាបត្យកម្មខួរក្បាលរបស់មនុស្សពីរប្រភេទនេះ គឺជាតំបន់ពណ៌ប្រផេះនៃខួរក្បាល។ គេបានរកឃើញថា តំបន់ពណ៌ប្រផេះនៅផ្នែកស្រទាប់ខាងក្រៅនិងស្ថិតនៅខាងមុខនៃខួរក្បាល ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការគិតបែបអរូបី និងការសម្រេចចិត្តរបស់មនុស្សintroverted មានក្រាស់ជាងរបស់មនុស្សextroverted ដែលមានស្ដើងជាងផងដែរ៕
ដោយ៖ ស្រីពៅ
